Goryo-goryo sa China
Ang kontrobersiya sa gentleman’s agreement nilang kanhi Presidente Rodrigo Duterte ug Chinese President Xi Jinping nakapatumaw og mas makahasol nga hulagway sa kanhi administrasyon:
· Mga sakop sa Duterte cabinet, nga mao untay labing suhito sa direksiyon sa administrasyon, managlahi og sabot ug nahibaw-an sa opisyal nga baruganan sa gobyerno sa pagduma sa West Philippine Sea (WPS); ug, ang mas makapa-alarma,
· Ang kanhi presidente mismo wa makahibawo unsay iyang nakab-ot nga kauyonan ug labaw na nga wa makatugkad sa mga implikasyon sa gisudlan nga kauyonan nga wa diay niya masabti.
* * *
Makapaguol nang daan nga wa tay paagi sa pagkahibawo kanus-a ang kanhi presidente nagpaukyab ug nagsulti sa tinuod. Mas makapahugno kon tinuod nga wa siyang kahibawo unsay labot sa Ayungin Shoal sa WPS.
Iyang kakuwang og kasayuran, mahimong tungod sa sayop niyang pagtuo o sa kakuwang og interes sa paghipos sa tukmang mga detalye, moresulta sa paghatag sa Ayungin ngadto sa China. Nga mahitabo kon tumanon sa Administrasyong Marcos ang pasalig ni Duterte kang Xi nga pasagdan nga madugta ang BRP Sierra Madre, ang gipuy-an sa atong kasundalohan sa Ayungin.
* * *
Sa tanang sakop sa gabinete ni Duterte, si kanhi Presidential Spokesperson Harry Roque ray nahibawo sa gentleman’s agreement. Bisan si kanhi Foreign Affairs secretary, karon Senador, Alan Peter Cayetano, nga giingon ni Roque nga unang nipahibawo sa kauyonan, nagpakahilom. Si Duterte ug China nidason hinuon sa pangangkon.
Pero silang kanhi Defense Secretary Delfin Lorenzana, kanhi Armed Forces Chief Eduardo Año, nga mas dako og papel sa pagduma sa WPS, pulos nihimakak sa giingong kauyonan.
* * *
Ambot may mahatag ba si Duterte sa gipangayo ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. nga mga dokumento nga mag-detalye unsa ang iyang mga gipasalig sa China. Ambot may kapuslanan ba kon mahinayon ang ilang panagsulti.
Pero kakuyaw nga hunahunaon nga gikan sa 2016 hangtod sa 2022 giduma ang atong nasud og presidente nga naglutaw sa labing importante nga mga desisyon nga iyang gihimo, di lang sa WPS kon dili hasta sa ubang importanteng mga aspeto sa pang-gobiyerno. Mas kuyaw pa gyod kon nagpa-goryo-goryo na lang karon. Pero nahibawo ug nakasabot diay nga nabaligya na niya ang nasud ngadto sa China.
* * *
- Latest
