Pagpaabot sa wa diha
Apil sa mga rekomendasyon sa maritime security experts nga nagtuon sa tensiyon sa West Philippine Sea (WPS) mao ang pagtudlo sa mga tinun-an sa tanang ang-ang:
• Unsa kadako (mas lapad kay sa total land area sa Pilipinas) ug kaadunahan (gibanabanang balor og $1 trillion o P57 trilyones) ang WPS;
• Unsa kamapuslanon ang WPS sa umaabot nga mga henerasyon (makapalambo pag-ayo sa nasudnong ekonomiya); ug
• Unsa kalig-on ang sukaranan sa atong pagpanag-iya sa WPS (2016 Arbitral Ruling sa Permanent Court of Arbitration ug UN Convention on the Law of the Sea).
* * *
Pila na ka tuig nga giluwatan ang rekomendasyon pero wa pay tubag ang Malakanyang. Klaro nga wa ganahi nga mohatag og importansiya sa WPS ang administrasyon ni kanhi Presidente Rodrigo Duterte. Nga mas interesado sa pagtila sa lapalapa ni Presidente Xi Jinping.
Mas lisod sabton ang pagpakahilom ni Presidente Ferdinand Marcos Jr. Gisukwahi niya si Duterte: Ni-distansiya sa China ug nakigsuod sa Estados Unidos. Angay untang nihangop sa mga rekomendasyon pagpalig-on sa atong pangangkon sa WPS. Apil nang pag-alkontra sa hiningusgan nga propaganda sa China nga ila ang WPS.
* * *
Labaw’ng nagpakahilom ang mga ahensiya nga direktang hingtungdan sa rekomendasyon: Department of Education (DepEd) ug Commission on Higher Education (Ched). Tingali tungod kay ang DepEd secretary anak ni Duterte ug ang kadagkoan sa Ched tinudlo sa kanhi presidente.
Mahimong naikog si Marcos Jr. sa pagsugo sa DepEd ug Ched pagpatuman sa rekomendasyon aron pag-insistir sa taphaw niyang pagsuway pagpreserbar sa UniTeam. Ang anak sa diktador nipalabi sa pamolitika kay sa nasudnong seguridad.
* * *
Gipasidan-an tang daan nga di makapaabot og makahuloganon nga mga lakang gikan sa liderato nga determinadong mopadayon sa wa pa mahuman nga pagpahimus sa ilang mga ginikanan. Kutob na lang ta sa pagpanghinaot nga makatsamba og sunod nga education secretary nga wa kapusta sa China.
Mas dakong risgo kay sa agresibong mga lakang sa China pag-ilog sa labing adunahan nga features sa WPS mao ang posibilidad nga ang presidente ug bise presidente nga nilipat-lipat nato sa mga krimen sa ilang mga amahan–makalilisang nga kinawatay sa diktadura ug laktod nga pinatyanay sa drug war–way klarong ideya unsaon pagpanalipod ang atong nasudnong teritoryo.
* * *
- Latest
