Estado ug simbahan

Tak-om na usab ang simbahan niining ulahing kontrobersiya nga gikalambigitan sa usa sa mga alagad niini. Sama sa gihapon, misaad kini'g imbestigasyon sa maong isyu apan wala hinuon nganli niini ang hingtundang pari.

Ang pari maoy sentro karon sa kontrobersiya human mireklamo ang 20 ka tinun-an sa Abellana National High School sa giingong paghikap niini sa ilang pribadong parte sa lawas atol sa usa ka Life in the Spirit Seminar nga gipasiugdahan sa Oasis of Love.

Kun unsa ka tinuod ang pasangil sa maong mga estudyante, wala pa kita masayod tungod kay sila lamang ug ang pari maoy kauban niadtong tungora. Wala usab kita masayod sa habig sa akusado gumikan kay hangtud karon, padayong tak-om ang iyang baba kabahin sa maong akusasyon.

Hinuon dili na nato ikatingala ang bag-ong kontrobersiya nga mihapak sa simbahan. Sukad pa sa nanglabay'ng dekada, napuno na kini og nagkalainlaing kontrobersiya nga kasagaran naglambigit sa mga sexual harassment sa mga alagad niini.

Sa labing ulahing kontrobersiya, wala magdahom ang giingong mga biktima nga ang ilang pagsalmot sa maong relihiyosong katiguman mahimo diay nga usa ka mangil-ad nga ekperiyensiya sa ilang kinabuhi.

Alang kanako, usa ka dakong sayop ang pagpahigayon sa maong relihiyoso nga katiguman didto sa nahisgutan nga tulonghaan. Sa ilang pagtugot pagpahigayon sa maong seminar, wala siguro mahibalo ang kadagkoan sa maong tulonghaan nga nalatid sa atong Konstitusyon ang separasyon sa estado ug simbahan.

Kini nagpasabot nga ang estado ug ang simbahan duha ka institusyon nga kinahanglan dili manghilabot sa usa ug usa tungod kay managlahi ang ilang mga kinaiya. Kini ang usa sa mga hinungdan ngano nga ang simbahan dili obligadong mobayad og buhis ngadto sa kagamhanan.

Gani, ni bisan kanus-a sa kasaysayan sa Pilipinas, wala kita makadungog og taho nga ang estado nanghilabot sa mga pamalakad sa simbahan. Dako og respeto sa simbahan ang estado bahin niini tungod kay nalatid kini sa atong Konstitusyon.

Apan subong palandungon nga usahay ang simbahan moabuso sa katungod ug pribiliheyo niini ilalum sa atong Batakang Balaud. Kini atong makita pinaagi sa mga pari, pastor ug uban pang alagad sa simbahan nga usahay mogamit sa pulpito aron pag-atake sa kahiwian sa kagamhanan.

Tungod kay ang Abellana National High School usa man ka institusyon nga gipanag-iya sa estado, dakong sayop ang pagpahigayon sa maong relihiyosong katiguman alang sa mga estudyante niini kun buot nato nga hunahunaon.

Angay mahibaw-an sa mga opisyal sa maong tulonghaan nga dili unta angay ipahigayon ang Life in the Spirit Seminar tungod kay isip usa ka public school, ang Abellana National High School dili lamang alang sa mga Katoliko kun dili para usab sa mga Muslim ug Protestante kinsa posible'ng morebenta sa maong katiguman tungod kay wala kini magsubay ilalum sa ilang doktrina.

Sa ubang kanasuran, ilabina didto sa Estados Unidos ug Europa, gidili sa kagamhanan ang mga religious ritual sulod sa mga pampublikong tulonghaan. Kini gumikan sa mga reklamo sa ubang sektor sa katilingban nga ang aktibidades sa mga eskuwelahan sa estado dili angay sagolan og mga relihiyosong kalihokan.

Gani didtong mga nasura, wala kita makadungog kabahin sa mga pagpanghilabot sa simbahan sa mga pamolitika sa estado gumikan kay nasayod kini sa limitasyon niini. Apan lahi dinhi sa Pilipinas diin ang mga alagad sa simbahan usahay mao na mismo ang mangulo sa mga lakang pamolitika sa estado.

Dili ikalimod sa simbahan nga nakalapas kini sa Batakang Balaud gumikan sa sige'ng pagpanghilabot niini sa politikanhong kalihokan sa estado. Gani sa nangaging duha ka Edsa Revolution, ang simbahan man maoy naghupot og dakong papel sa kampanya pagpalagpot sa mga rehimeng Marcos ug Estrada.

Angay lamang nga mahinumdoman sa kadagkoan sa simbahan ang gisulti ni Jesu Kristo sa dinhi pa siya sa kalibotan: Ihatag ni Ceasar ang iya ni Ceasar ug ihatag sa Ginoo ang unsay alang sa Ginoo.

* * *

Ipadala inyong reaksiyon sa [email protected]