Do Filipino farmers have to be poor?

Maghisgot kita’g agriculture, kay hangtud karon, wala pa gayud mo-20 pesos ang kilo sa bugas, ug walay hunong ang importasyon niini, kay lagi, maoy ilang giuna ang People’s Initiative, nga dili ang ‘people’ maoy nag-initiate.

Anyway, gikan sa nasindolan nakong mga clippings, si Cieleto F. Habito, nangutana sa maong pangutana: “Do farmers have to be poor?” Kinahanglan ba gayud nga pobre ang mga mag-uoma? Bitaw no, duna ba guy farmer o fisherman nga datu”

Nagtikad sila, naghago, day-in day-out, ang uban mangadlawon, mag-una pa sa pagsilang sa adlaw, ug kanila nagagikan ang atong pagkaon (cereal, seafoods, ug ubang food products). Hain na man diay ang bunga sa ilang pagbudlay ug pagpadusingot, aron kita dili makabsan sa pagkaon? Kinsa may nabulahan niini?

Atong kutluon si Habito: “The rich in the countryside, mostly derive their immense wealth from these same products (nga dili ilang hinaguan), but they are mainly the ‘middlemen’ composed of traders and processors.” There you are! Atong makita ang contrast, ang inequality, ang dili angay sa pagpuyo tali sa mga maguoma ug sa mga middlemen, “where the most expensive houses belong to these traders, in stark contrast to the   Pagka-alaut! Ngano man ni? Ania: Walay igong support gikan sa gobiyerno; walay klarong  pahulam, hinungdan nga mo-resort sila paghulam gikan sa ilang nautangan nga mga traders nga taga-liog ang ipatong nga interest; walay transportation support for delivery and marketing, ug paghatud sa mga produkto ngadto sa kamerkadohan; walay kaugalingong storage ug milling facilities, ug daghan pa.

* * *

Cleanest cities in the Philippines. Alang sa wholesome nga pagpuyo sa mga molupyo sa dakbayan (ug ubang dapit), usa sa basic kaayo nga atong i-consider, mao ang pagka-limpiyo, pagka-linis, pagka-clean sa lugar, labi na kon maghisgot kita’g turismo. 

For reasons of business, buot kitang maka-attract og mas daghang turista (both local and foreign). Gawas sa pagka-malambuon sa usa ka dakbayan, alang kanatong mga senior citizens, nga dugay nang nanimuyo niining atong dakbayan, buot nato nga magmalinawon, magmadasigon ug magpahamugaway ang atong pagpuyo, nga makahanggab kita og lab-as ug fresco nga hangin, ug desirable nga environment.

Gi-presentar sa dinhi sa WhilbizPh ang 13 ka labing malinis nga dakbayan sa nasud: No. 13. Bacolod City, Negros Occidental; 12. Baguio City, Benguet; 11. Iloilo City, Western Visayas; 10. Vigan City, Ilocos Sur; Laoag City; 8. Silay City, Negros Occidental;

7. Ormoc City, Leyte; 6. Dumaguete City, Negros Oriental; 5. San Carlos City, Negros Occidental; 4. Tagaytay City, Rizal; 3. Marikina City, Rizal; 2. Davao City, Davao del Sur; ug No. 1. Puerto Princesa, Palawan. Now you know asa ka magpahayahay. 

Turismo, related man kini sa pagka-limpiyo o pagkahugaw sa usa ka lugar. Ang tourism industry, daku ug profitable kaayo nga patigayon.  Sa Amerika, ang kinadaghanang turista nga duawon sa tibuok kalibotan,  ang ilang international tourism receipts mikabat og dul-an 137 billion U.S. dollars sa niaging tuig. Asa ka mangahoy nianang kwartaha?         

Aniay mga sugyot pagpalambo sa tourism industry sa nasud (most probably gihimo na kini nila): 

“Conserve natural beauty. Promote Philippines. Improve peace and order. Clean up the country. Curb negative news. Adventure packages. Develop tourist spots. Promote local tourism.”