Kinsay mabasol?

Niangkon na ang Philippine Institute of Volcanology kon Phivolcs nga sila maoy usa sa mabasol nganong nalisang ang libuan ka mga tawo niadtong Lunes sa hapon human sa kusog nga linog nianang sayong kaudtohon tungod sa sayop nga pagtuo nga dunay moigo nga tsunami.

Kinsa man tinuod ang dili mahadlok sa tsunami labi pa nga atong nasaksihan pinaagi sa telebisyon unsa ka makalilisang ang pag-igo sa tsunami didto sa Japan human sab sa kusog kaayo nga linog sa miaging tuig.

Ang Phivolcs, human sa 6.9 magnitude nga linog niadtong Lunes nga miigo sa Sugbo ug Negros, mipagawas dayon og tsunami alert warning isip kabahin sa naandang gimbuhaton sa ahensiya matag human sa linog.

Ang alert level 2 giisa sa Phivolcs apan wala nila mapasabot nga wala ni magkahulogan nga dunay tsunami. Nga ang buot ipasabot sa maong warning mao lang aron maabisohan kadtong anaa nanimuyo sa daplin sa dagat nga magbantay sa posibling dili kasagaran nga pagsaka sa level sa tubig. Dili sab klaro ang mga dapit nga cover sa maong warning. Kini maoy hinungdan nga daghan ang natarantar.

Ang kalisang sa mga tawo sa kakuwang nila sa hustong kahibawo sa buot ipasabot sa tsunami warning nga giluwatan sa Phivolcs nisamot dihang dunay mga way lingaw nga nisakay ug nipahimulos sa higayon aron sa pagpanghadlok sa daan na nga nagkurog nga mga molupyo.

Ang syagit sa wala pa mailhing tawo luwan sa motorsiklo nga nagkanayon nga dunay tsunami maoy nakaingon nganong ang bul-og sa mga nalisang nga mga tawo mibaha paingon sa uptown area sa dakbayan.

Daghan sa akong nasugatan ang nagtiyabaw samtang nagguyod sa ilang gagmay pa nga mga bata paingon sa kabukiran tungod sa kahadlok kay ang sulti kuno sa mga tawo nga maoy ilang gisunod sa ilang pagdagan mao nga ang tubig sa dagat niabot na sa Colon.

Daghan sa mga niapil og dagan nga niabot sa Capitol gikan pa sa Colon ug wala gyud makahuna-huna nga di tinuod ang report nga ilang nadawat kay sila mismo didto gikan sa dapit nga giingong giabot na sa tubig.

Way mabasol kun nanagana ang mga tawo pinaagi sa pagdagan paingon sa bukid. Labaw nang di angayang kataw-an ang mga nailad sa sayop nga kasayuran.

Apan daghan ang pagtulon-an nga atong nakat-onan sa maong hitabo. Una, mahinungdanaon nga sa dili pa ka mopataka og tuo sutaa una kun husto ba ang kasayuran nga imong nadawat. Sa mga ingon niini nga sitwasyon labing maayo kun maminaw ka og balita sa radyo tungod kay sila maoy unang masayod sa mga panghitabo.

Kun naminaw pa og radyo ang mga tawo atol sa maong hitabo dili unta sila masugamak og dagan. Sa mga ingon niini nga sitwasyon importante sab nga ang atong mga opisyal moluwat dayon og public announcement pagpakalma sa katawhan.

[email protected]