Ampaw ug bingka

Nakapangawot sa ilang ulo ang mga negosyante og ampaw sa dakbayan sa Carcar tungod sa pagsaka sa presyo sa bugas humay. Ang humay ang nag-unang sangkap sa nabantog nang produkto sa Carcar. Apan ang kaniadto P1, 500 nga sako sa bugas ganador alang sa espesyal nga klase sa ampaw, karon dos sientos pesos na ang gisaka sa presyo . Mahal sab ang presyo sa mantika ug asukar. Hinungdan nga ang usa ka putos sa ampaw nga kaniadto tag kinse pesos, karon tres pesos na ang gitubo. Matod sa mga negosyante, mas pilion nilang gamay ang ilang kita inay pa-ubsan ang kalidad sa ilang produkto tungod sa taga liog nga presyo sa mga sangkap labi na sa bugas humay.

Apan di’ lang ang ampaw ang nakasinati sa pait nga epekto sa mahal nga bugas humay. Bisan ang bingka sa maong dapit, mas gamay na karon tungod kay kung susamang kadak-on gihapon ang ilang himuon sa tag singko pesos ang buok, mahu’g nga wa’ nay ganansya ang usa ka tindera. Tungod sa kamahal sab sa lubi ug asukar nga gigamit pagtimpla sa bingka, karon ang singko pesos nga buok sa bingka, pwede nang ideretsong hamal sa baba.

Nakaabot na sa labing ubos nga ang-ang sa sosyudad nga taas nga bili sa bugas. Apan luyo sa pangangkon nga may krisis gyud sa bugas ug humay, makapangutana ka kung tinuod ba ang maong balita. Sa pagbuto sa problema, daling nakapanghunaw ug gipagamay sa gobyerno ang maong isyu. Apan makapangutana ka nganong ingon ini kapas-pas ang pag-himo og mga lakang sa gobyerno aron pagsolbad sa matod pa, pait nga sitwasyon sa naghulgang krisis sa bugas. Karon, halos tanang tawo ang nabutang sa dakong kabalaka labi pa ang  isyu sa pagkaon nga maoy batakang panginahanglan sa tawo ang nabutang sa matod pa, peligro.

Mokabat sa halos P50 billion ang gigahin sa gobyerno aron mahatagan og solusyon ang giingong krisis sa pagkaon. Apan luyo sa maong gahin, kadudahan pa unsa ang mga lakang nga gihimo sa administrasyon aron lang mahupay ang kabalaka ug kaguol sa katawhan. Matod pa, panahon na aron matabangan ang mga mag-uuma sa ilang panginahanglan sa fertilizer ug uban pang tabang alang sa mas malambuong ani. Apan kung kanus-a nigawas ang problema, mao pay pagkisi-kisi sa gobyerno aron kahatagan og solbad ang dugay nang problemang gipadangat sa mga mag-uuma. Naanad nata sa unsang matang sa reaksyon ang gipadangat sa gobyerno sa halos matag problemang gisangitan ni Juan dela Cruz.

Hangtud karon, nabutang sa dakong kabalaka ang katawhan asa paingon ang binilyong salapi nga gipasigarbo ni presidente Arroyo labi pa nga wa’ pa masolbad ang problema  ug kontrobersiya sama sa ZTE NBN deal, agriculture fund nga giingong gidagan ni Bolante ug ning bag-o ang ‘swine scandal’ nga gisuyop  usab sa mga kawatan sa gobyerno. Dili siguro ta mabasol kung makapangutana kung seryoso o diniyos ba ang lakang sa gobyerno sa matod pa krisis sa pagkaon hangtud nga limpyo ang gobyerno gikan sa kultura sa korapsyon.

Sakit paminawon kung mismong mga mag-uuma diha sa kabasakan ang mosulti nimo nga walay krisis sa bugas tungod kay ilang nasinati ang mas abundang ani itandi sa mga miaging buwan. Lisud dawaton ang giingong krisis sa bugas kung mismo ang gobyero gipasalig nga adunay igong suplay sa bugas diha sa NFA apan gipangawat lang sa mga mapahimudsanon sa katungdanon. Mas lisud isu’d sa atong huna-huna ang giingong nagkuwang nga bugas kung mismong diha sa mga agrikultural nga dapit atong makita ang mas abundang ani, mas tambok nga matang sa tipasi ug mas maayong pagtubo sa kahumayan.

Nanghinaot ko nga di’ lang drama ning tanan ug mogawas nga wa’ ta masu’d sa bulsa sa mga tawo nga nagbutang kanatong tanan sa mas makapa-alarmang sitwasyon. Ang maong mga panghinaot mao sad siguro ang ana-a sa huna-hunan karon sa mga ginikanan, negosyante  og bugas, drayber , professional ug mga tawo nga nabuhi sa ampaw ug bingka sama sa mga taga Carcar.