Ang atong mga mata

Ang atong mata maoy magsilbe nga giya sa atong kaugalingon. Mohatag kini’g kahayag sa isip o hunahuna aron makahulma og desisyon nga ipabuhat sa lawas.

Matawag kini nato nga bentana nga motan-aw sa kamatuoran sa iyang palibot. Moabag sa hunahuna pagseguro nga mapalig-on ang buot buhaton. Ang mata maoy moanalisar sa katumanan o reyalidad segun sa gimando sa hunahuna.

Busa atong ayohon pag-atiman ang atong mga mata nga di mahago. Dili nato abusohan o hagoon nga mangaluya o gamiton nga madaot na hinoon ang himsog nga panan-aw. Magkat-on kita sa angay nga buhaton nga magpabilin nga mapuslan nato ang mga mata nga way kakulian. Kun di kita manumbaling sa ikaayo niini, kita ra sab ang mahasol og magkalisod bawian ka pa sa kahayag.

Kinahanglan di mo kanunay lugoron o tandogon ang mata kun mapuling. Pwede mo piyongon lang og moubo ka’g maayo igbuka mawa na ang puling mo. Ayaw dugaya itan-aw sa tubig kun maligo ka sa swimming pool, kay posibleng mataptan sa mga dautang bakterya gikan sa mga nangaligo. Bisan sa pangaligo sa dagat mohapdos ug mamula kini sa kaparat sa dagat. Mahimong makaayo ang dagat sa mata apan makadiyot lang ipirat ilawom sa tubig nga way lain nga nangaligo sayo sa buntag. Likaye ang pagtutok direkta sa kainit sa adlaw tungod sa makahilong sun ultra-violet rays. Ayaw paghilam-os kun gikan ka sa init.

Ayaw sad pagpunay tan-aw anang blue/red lazer rays sama sa kinidlap sa nagwelding, lazer pointers. Likaye sab ang pag- standby sa mga dapit sa mga entrans sa mga mall nga may mga gipamutang nga electronic detectors. Kun magdugay kas kompyuter seguroa nang menus sa radiation o patauri og anti-radiation device. Batasana ang kanunay ikipat-ikipat ang mata para di manginit o ma-iritar aron paglahutay nga ma-lubricate ang mga nerve sa mata. Kada 15 minutos iliraw gawas sa screen ang pagtan-aw. Pagsul-ob og anti-radiation glasses.

Labaw sa tanan, ayaw patuyang sa sobrang asukar, parat, alcohol ug tambok. Kaon og makapahimsog sa mata ug pagtomar og food supplements o natural nga bitamina alang sa mata, nga anaa na karon sa mga botika o health stores.