Wala kuno'y planting permit

Namatikdan man usab sa tanan nga bisan asa wala man kanang planting permit. Sa tibuok nasud, daghan kining mga grupo ug kahugpongan, naghimo og tree planting ug ang tanan grupo maghimo og pagpananom og kahoy bisan wala’y klarong pananghid basta lang bakanti ilabi pa gayod kun mosugot ang tag-iya nga tamnan ang iyang luna sa kahoy basta wala sila’y mahimong problema.

Ang dugokan niini nga sugilanon mao ang usa ka Bandoy, usa ka yanong tawo sa ilang dapit, sa lalawigan sa Misamis Oriental.

Si Bandoy dunay luag nga yuta hinuon wa kini moabot sa tulo ka ektarya. Apan dinhi ning mao nga yuta, dinhi nabuhi ang iyang mga anak busa, natural na lang nga ampingan niya ang mao nga yuta kay mao ra kining bugtong bahandi nga nasunod niya sa iyang mga ginikanan.

Usa ka adlaw niana, iyang gipamutol ang mga kahoy kay duna siya’y problema sa panalapi. Daghan daghan ang iyang mga kahoy busa mikabat sa tulo ka mga adlaw ang iyang pagpamuril ginamit ang chain saw. Apan, labay sa tulo ka adlaw sa iyang pagpamutol, gipatawag siya sa ilang barangay kapitan tungod sa sala nga namutol siya bisan wala siya’y cutting permit.

“Bandoy, nasayod ka ba nga dunay imong sala sa barangay tungod sa sala nga pagputol og kahoy nga wala’y panugot sa awtoridad,” pulong sa kapitan. “Kinahanglan gayod nga duna kay panugot bisan kun imo nga kahoy sanglit mao kana ang nalatid sa balaod sa barangay.”

Tungod kay maayo man manubag si Bandoy, wala siya maglisod taliwala sa mga pangutana sa kapitan.

“Ang buot ba diay mong ipasabot kapitan nga wala nay katungod ang tag-iya’g kahoy,” pulong ni Bandoy.

“Natural! Duna. Apan segun sa balaod, ang usa ka tawo, matugotan lang sa pagputol sa iyang kahoy pinaagi sa pagpananghid sa opisina sa Kapitan. Hinaot nga nasayod ka niini.”

Nahitabo ang lantugi diha sa buhatan sa kapitan batok sa kapitan ug kang Bandoy.

“Kapitan, sa akong pagpananom sa akong yuta sa kahoy wala ako pangayo-i og planting permit. Nagtanom ako kay gusto ko lang nga mananom ako’g kahoy sa akong yuta. Sa miaging mga upat na ka tuig, dunay mga grupo ang mihangyo kanako nga tamnan ko ang bakanti kong yuta aron kuno ako makatabang nianang gitawag nga climate change.

Unya karon inyo akong sitahon. Busa, dili ako maglukat og cutting permit kay kun dunay masayop kadtong mga lider sa unang panahon. Usbon ko, hatagi usa ako og planting permit tungod niadtong unang lider nagtanom sa akong yuta nga wala’y pagtugot.”

Wala’y nahimo ang kapitan sa mga katarongan ni Bandoy kay kun buot hunahunaon, unang nasayop ang gobiyerno sa pagpananom sa usa ka yuta nga walay planting permit gikan sa tag-iya. Igo lang nakapanglingo ang kapitan sa mga katarongan ni Bandoy.