Learning Experience

ANO nga ba ang gagawin ng nagkaisang mga Kamara ng Kongreso ngayong binawi na ng Palasyo ang Maguindanao martial law declaration? Hindi nagdiwang si Senador Noynoy Aquino sa ginawang about-face ng pamahalaan. Ang dami nga namang naperwisyo sa aniya’y hindi makatwirang desisyon. At ngayon, tingnan ang ginawa sa mga Senador at Kongresista: Naging inutil at walang pakinabang. Walang dahilan upang mag­sesyon, walang pagbobotohan.

Kung ang Presidente raw ay may kapangyarihang kinikilala ng Saligang Batas, nandiyan din ang mando ng Kongreso na suriin kung wasto nga ang paggamit ng kapangyarihan. Sa aksyon ng Presidente, parang pilit inagaw sa kamay ng mambabatas ang katungkulang gawad mismo ng tao na ibahagi sa Kongreso ang martial law power. Hindi biro ang ipagsama ang dalawang kapu­lungan sa isang sesyon. Sa SONA sa umpisa ng bawat legislative year o sa canvassing ng boto sa presidential election karaniwang makikita ang pinagsamang House at Senate. Maliban dito, isa ang martial law situation sa mabibilang na pagkakataon kung kailan magdudugtong ang dalawa.

Upang masiguro na hindi nasayang ang pagod ng mga mambabatas, at para na rin tumulong na mabigyang linaw ang Kongreso sa papel na dapat nitong gampanan kung muling mangyari ang isang martial law declaration, panukala ni Sen. Aquino na DAPAT magtatag ng isang independent Commission na mag-aaral at maghahain ng rekomendasyon sa pinaghalong karapatan at obligasyon ng Presidente at ng Kongreso.

Maganda ang suhestiyon ni Sen. Aquino – maaalalang halos nagrambulan ang opinyon ng mga eksperto nang ibinaba ni Gng. Arroyo ang Proclamation 1959. Maging ang mga batikang mambabatas ay naghiwalay ang opinyon lalo pa’t wala namang desisyon ang Mataas na Hukuman na maaring sandalan. Ulti­ mo si Fr. Bernas na tinu­turing na pinaka­ma­husay na awtoridad sa Constitutional issues ay nagbi­tiw ng pana­naw tungkol sa rebel­yon na hindi na­ibigan ng mga kontem­poraryo nito.

Ang Independent Com­mission, kung ma­tuloy man, ay hindi aaga­­wan ng pa­pel ang Hu­kuman sa pag­paliwa­nag ng kahulugan ng batas. Ma­nanagot lang ito sa Kon­greso upang ma­tulungan ang huli na una­ wain ang obligas­yong binigay ng Kons­titusyon: Alalayan na parang ma­gu­­lang ang pagwa­gay­way ng Pre­sidente nang matalim na sandata ng mar­tial law. Sa pananagutang ito, ma­­papakina­ba­ngan ng ating mga Senador at Kongre­sista ang la­hat ng maga­gandang payo at opinyon ng mga dalubhasa.