Nganong na-scam man ang P728M fertilizer fund?

Daghan ang mga rason nga gi-point out ni Senador Ramon Magsaysay Jr., chair sa Senate Committee on Agriculture ug sa Commission on Audit sa ilang pakisusi ning maong controversy sa tuig 2005.

Una, wa konoy public bidding nga gihimo. Kun tinuod man, klaro kaayo nga anomaluso ang transaksyon. Kun tinuod man nga walay bidding, kinsa may nagbuot nga wa kinahanglana ang bidding, si Bolante?

Unya giingon pa dinhi nga ang mga abuno gipalit gikan sa exclusive nga distributor, kaylagi, wa may bidding. Miingon ang COA nga duna konoy laing brand (with the same composition) nga mas barato kay sa ilang gipamalit.

Ikaduha, ang fertilizer gi-apod-apod presumably ngadto sa mga mag-uuma niadong Mayo 2004, dili planting season, kondili harvest season. Sa ato pa, unsaon man ang fertilizer nga ting-harvest na man? Ang planting season sa atong nasud magsugod sa Nobiyembre. Kinsa man say nagbuot ini, si Bolante gihapon?

Ikatulo, ang dakung fundo nga gi-release, usa ka single appropriation, alang lamang sa tuig 2004 – sa mga bulan nga nasulod sa election season, dili planting season. Sa ato pa, kun unsa man gidapatan sa mga abuno sa tuig 2004, karong panahona, dagko na kaayo, namunga na, ang uban dugay nang gi-harvest. Di lang ta mangutana kinsa say nagbuot ini.

Ikaupat, uniform ang mga kantidad nga gi-release, regardless unsay dapatan, asa idapat, ma-usa o ma-napulo ka ektaryang maisan o humayan. Maoy hinungdan nga duna kunoy mga dakbayan nga walay maisan o humayan, apan nakadawat sa samang kantidad.

Ikalima, wrong fertilizer kono. Ang giapod-apod mao ang foliar fertilizer, angay sa mga ornamental plant, dili alang sa humay. Ikaunom: grossly overpriced kono. Ikapito, dili kono pure fertilizer, sinagulan konog tubig. Kinsa may misagol? Kinsay nagbuot, si Bolante gihapon? Ikawalo, ghost suppliers ug ghost recipients kono.

Unya, daku ra kaayo ang kantidad. Ang fertilizer requirement sa tuig 2003 bali rag P28.613 alang sa tibuok Pilipinas.Pagka-2004, mikalit lang P728M? Ngano man Dro? Ikaw bay nagbuot ini, o si Bolante gihapon? 

Mao nga Dro, gumikan ning maong mga findings, daghan ang mi-surmise nga si Bolante could not acted on his own. Ikaw?