Piyesta sa OR

Layo na og naabtan ang kontrobersyal nga operasyon su’d sa operating room sa Vicente Sotto Memorial Medical Center niadtong Enero Tres ning tuiga. Gikan sa usa ka sadya, bugal-bugal ug daw piyesta nga kalihukan, daghang indibidwal ug institusyon na ang na-angin tungod sa iresponsableng gihimo sa mga medical staff. Apan samtang init nga gisaw-an sa publiko ang maong isyu, padayon pang gipangita sa biktimang si ‘Danilo’ ang hustisya ug padayon pa siyang nag-antos sa kahadlok sa iyang seguridad. Wa’ magtuo ang sama ni Danilo nga mogawas nga labing kontrobersyal ang iyang operasyon su’d ning tuiga ug mabutang sa padayong pag-kondinar ang mga medical staff nga nibuhat kaniya sa maong pagbugal-bugal.

Apan di’ lang kutob sa operating room ang kontrobersiyang hatud sa kontrobersiyal nga video. Karon, daghang institusyon ang nabutang sa dakong alaot. Gi-kwestyon karon ang propesyon sa mga medical practitioners. Unsang matang sa ethical standard ang gisunod sa doktor ug mga nurses nga pirteng naka-bugal-bugal sa ilang pasyente atol sa operasyon. Kung imong tan-awon, ang batasan sa tawo di lang makuha su’d sa tunghaan. Bisan og pila ka ‘units’ sa ilang curriculum ang gigahin sa ‘ethics’ kung mismong sa pamilya ug komunidad nga gipuy-an sa usa ka tawo kwestyonable na, di’ halayong modako nga wa’y batasan ang maong tawo. Di’ isyu sa ‘ethical standard’ ang gihimo sa mga medical staff, apan isyu sa unsang matang ang pagpadako kanila ug unsang matang sa mga tawo ang nagtuyok kanila sa ilang pagtubo ning kalibutana. Di’ makuha ang respeto sa mga institusyon apan ana-a ni sa imong pagkatawo depende sa unsang matang sa pagpadako ang gihimo kanimo sa mga tawo nga responsable sa imong pagtubo.

Nasabod sa maong isyu ang ‘gender sensitivity’ ug patas nga pagtratar sa matag tawo ning kalibutana. Kung di’ palang mahuyang ang gi-operahan aron makuha ang botelya sa body spray sa iyang lawas, kagubtan kaha siya sa mga tawo sa tambalanan? Magkagubot kaha ang mga tambalanan sa pagkuha og video sa kinatibuk-ang proseso sa operasyon? Kalimtan kaha sa mga doktor ug medical staff ang kaluwas ug kalimpyo sa operating room kung babaye palang ang nahitaboan sa maong sitwasyon? Ang nakalahi, lalaki si Danilo nga napaslakan og usa ka butang sa iyang lawas. Sakto ang mga tawo nga nidapig sa mga doktor, normal lang nga i-document ang di’ ordinaryong kaso. Apan di’ normal nga si bisan kinsa nalang ang mokuha og video ug mopasa-pasa ini sa ubang cellphone ug ang nakapait pa, mo-download ini sa You-Tube.

Ug tungod kay nabantog na sa tibuok kalibutan ang maong kontrobersyal nga video, nabutang sa dakong alaot karon ang ‘medical tourism’ sa nasud. Ang medical tourism mao ang pag-awhag sa mga turistang langyaw sa bisan asang bahin sa kalibutan pagpatambal dinhi sa Pilipinas. Gawas nga barato dinhi, lahi ang mga Pinoy nga mopangga o mo-atiman sa mga pasyente. Kini ang kanunay nga gibida sa padayong kampanya sa bisan asang bahin sa kalibutan. Apan human sa video nga gikagubtan sa publiko, nahulgang maapektuhan ang maong kampanya sa turismo. Di’ lang magduha-duha apan siguradong mo-atras gyud tungod sa di’ maayong kasinatian nga ilang nakit-an sa internet ug sa mga cellphone. Pila ka milyon ka dolyar ang posibleng mabuhos sa medical tourism nga karon mabutang sa alaot tungod lang sa usa ka di’ maayong piyesta nga nahitabo su’d sa operating room sa Vicente Sotto Memorial Medical Center. Di’ lang kutob sa pagpatambal ang buhaton sa mga langyaw’ng pasyente dinhi apan ang pagsuroy-suroy ug pagpamalit og mga souvenir og pagpuyo sa mga resorts ug hotels. Apan karon, posibleng mahulog sa wa’ ang tanan.

Nabutang na sa panumduman ni Danilo ang pait niyang kasinatian ubos sa mga medical staff nga ni-opera kaniya. Bisan sa pipila ka tuig nga molabay, di’ na makalimtan sa publiko ang usa ka matang sa pagbugal-bugal nga nahitabo su’d sa operating  room. Nahatagan na og mantsa ang kinatibuk-ang propesyon sa mga doktor ug nurses tungod lang sa iresponsableng kalihukan su’d sa operating room sa maong tambalanan. Ang maong kontrobersiya nakahatag pa og dakong perwisyo sa kampanya sa nasud alang sa turismo. Di’ makontento ang publiko sa unom ka buwan lang nga suspensyon tungod kay ang kadaot nga hatud sa maong isyu, di’ masukod ug di’ pwedeng ibaliwala lang.