Impluwensiya sa politika

Sangka sa mga yutaan o haciendero ang mahitabo sa lungsod sa Medellin sa amihanang Sugbo karong Mayo. Giingong nag-iyahay na pagpasakop sa grupo ni Mayor Manrisa Lim ug Bise Mayor Ricky Ramirez ang mga haciendera ug haciendero sa maong lungsod. Magkasungi ang duha ka opisyal atol sa umaabot nga piniliay human sa pipila ka tuig nilang panag-uban. Gipanlataw nga dako ang mamahimong impluwensya sa maong mga yutaan sa paghakot og boto pabor sa kandidato nga ilang suportahan tungod sa kadaghan sa saop o mga tawo nga nabuhi sa ilang yuta.

Apan ning eleksyon, gipanlantaw nga dili lang ang mga kandidato ang mahibaw-ang humot sa katawhan apan lakip na ang mga haciendero. Mabutyag usab kung kinsa nga haciendero ang maayong motratar sa ilang mga tawo. Tungod kay bisan pa sa pag-aghat sa mga nanag-iya og yuta sa ilang mga saop sa pagboto sa kandidato nga ilang suportahan, kung dili gyud buot sa mga saop nga botohan ang maong kandidato, walay mahimo ang mga yutaan. Panahon na alang sa mga saop nga manimawos sa kabangis sa mga haciendero nga giingong walay laing gitan-aw kung dili ang ilang kita gikan sa ilang yuta ug gikalimtan nalang ang mga benipisyo ug tukmang sweldo sa ilang mga tawo.

Dili makasiguro ang mga yutaan sa Medellin nga makahakot sila og boto gikan sa ilang mga saop paingon sa ilang mga manok sa eleksyon tungod kay ang mga saop nga dugay ra nga nireklamo sa walay klarong pagtratar sa ilang mga amo kanila, siguradong mosukwahi gyud sa baruganan sa ilang amo. Atol sa eleksyon, dili lang ang ka maayo sa mga kandidato ang mahibaw-an sa maong lungsod. Lakip nga mabutyag ang kabati sa batasan sa mga haciendero tungod kay baruganan nila ang unang ibasura sa mga saop.

* * *

Dili lang ang mga taga Medellin ang makakita sa pagpanlansar sa giingong mga yutaan ug adunahan. Tungod kay sa bisan asang dapit sa nasud, imong makita ang paglugwa sa mga dato ug may lapad nga impluwensya sa pagbida atol sa eleksyon. Kung kinsa ang adunahan, mao ang molansar sa piniliay ug mopalupad sa ilang kuwarta ug mopakuyanap sa ilang impluwensya. Ang maong senaryo, maoy magbutang sa mga kabus nga kwalipikado ug may limpyong motibo sa pagserbisyo sa publiko sa dakong alaot ug kapildihan.

Sulod sa dugay nang katuigan, usa lang ang sukdanan sa politiko sa nasud. Nag-inusara lang ang kwalipikasyon alang sa usa ka tawo nga buot mosu'd ug modaog sa lumba sa politika. Kuwarta. Ang salapi ang tubag ug magbukas og lapad nga kahigayonan aron modaog ang usa ka kandidato. Ang kuwarta ug kabtangan ang maghatag og kasigurohan aron makab-ot sa usa ka magpapili ang gipangandoy nga posisyon. Ang tanan, posible ug sayon ra kaayo niyang mahimo tungod sa salapi ug impluwensya nga nikaluha na sa iyang panga'n.

Apan ang kabus nga nangandoy ug nagdamgo nga makaserbisyo sa iyang katilingban, kutob lang sa pagsumiter sa iyang certificate of candidacy. Lalisonon pa kung may mga tawo ba nga makahibawo sa iyang kandidatura tungod kay wala siya'y igong salapi ug makinarya aron ipahibawo sa kadaghanan ang iyang tinguha ug intensyon sa pagserbisyo. Ug labaw sa tanan, imposible pang modaog sa piniliay ang usa ka kabus tungod kay wala siya'y igong kuwartang ipamalit og boto ug suporta sa mga botante bisan sa iyang mga higala ug kabanay.

Dili nalang ko mahibong nga moabot nalang ang laing henerasyon, susamang pamolitika ra gihapon ang mahitabo sa nasud. Dili nalang ko mahibong nga moabot nalang ang sunod nga laing usa ka libo ka tuig, susamang apilyedo ug pamilya lang gihapon ang mangulo sa nasud. Dili nako mahibong nga moabot nalang ang sunod nga henerasyon, susamang kalisud ug korapsyon lang gihapon ang matagamtaman sa mga Pilipino tungod kay ang politika sa nasud, nagdepende sa kuwarta ug impluwensya.