EDITORYAL - Pro-active nga lakang

Karong semanaha gikatakdang buhaton ang massive Rapid Antibody-Based Diagnostic Test (RDT) alang sa Project Balik Buhay nga nagtinguhang makita kun unsa gyud kalapad ang naapektahan sa coronavirus (COVID-19) dinhi sa Sugbo. Nahimong hisgutanan sa social media ang kabahin kalainan ug mga kaayohan tali sa Rapid Antibody-Based Diagnostic Test (RDT) ug sa Real Time - Polymerase Chain Reaction (rtPCR).

Ang rtPCR gikonsiderar sa mga doctor nga maoy kina-epektibohang pamaagi sa COVID testing tungod kay makita dayon ang virus kung naa ani ang pasyente o wala. Gitawag nilang “gold standard” ang rtPCR sa pagsuta sa coronavirus.

Samtang ang RDT dili sama ka paspas o kaepektibo sa rtPCR nga makita dayon ang virus sa sistema sa pasyente, kondili, makita lang kung ang antibodies niini kasamtangang nakigbisog og impeksyon, sama sa virus.

Kun makita nga dunay gikombateng virus ang antibodies sa pasyente posibleng wala kini masayod nga na-expose kini sa mga tawong infected na sa coronavirus sama sa mga asymptomatic o kadtong walay mga sintomas nga gipakita.

Kadtong makitang dunay impeksyonipaubos dayon sa rtPCR aron pagsiguro kun coronavirus (COVID-19) kini. Sa RDT, minutos lang makita dayon ang resulta, samtang maabtan o usa ngadto sa duha ka adlaw ang rtPCR.

Ang tumong sa massive rapid testing mabuwag dayon kadtong mga tawong posibleng nataptan sa virus ug makapahigayon dayon og contact tracing.

Sa ato pa, mintras di pa daghan ang nataptan mapugngan na dayon ang pagkatap pa niini.

Pinaagi sab sa resulta, makita kun unsa kalapad ang naapektahan ug kini maoy basehan sa sunod pang mga aksyon nga himuon ilabi na gipatumang enhanced community quarantine kun paluagan o dili.

Kinahanglang mokooperar ang katawhan ani tungod kay mas dako ang tsansang mabuntog kining COVID-19 kay makahibalo na ang gobiyerno unsa kalapad ang naigo niini.

Usa kini ka pro-active nga lakang nungka sa kasamtangang sistema nga reaksyon nalang sa matag bag-ong magpositibo ang gibuhat sa gobiyerno.