Habambuhay sa illegal recruiter

Si Marta ay isang public school teacher na may apat na anak. Dahil walang trabaho ang asawa, nakaisip siya ng ibang hanapbuhay. Nakumbinsi niya ang anim na kababayan na may kilala siya sa Maynila na makapagbibigay ng trabaho sa Hong Kong sa halagang P45,000 fee. Hinimok ni Marta ang anim at sinamahan pa niya ito sa Maynila upang ipakilala kay Anita, ang tumatayong recruiter. Pagkaraan ay tinanggap niya ang kabayaran ng anim at gumawa ng resibo. Si Anita ang karaniwang pumipirma sa resibo at nangakong makapagtatrabaho ang mga kababayan ni Marta sa ibang bansa pagkaraan ng dalawa o tatlong buwan. Kung minsan, pinipirmahan din ni Marta ang resibo.

Ngunit hindi natupad ang pangakong ito. Hindi nakaalis ang anim na magkababayan. At nang hinihingi nila kay Marta ang ibinayad nila, hindi nito maisauli. Hindi rin nila mabawi ang ibinayad kay Anita dahil ito’y nagtatago na. Kaya si Marta lang ang kanilang idinemanda ng illegal recruitment.

Bilang depensa, sinabi ni Marta na tinulungan lang niya ang anim upang makakuha ng trabaho sa ibang bansa. Tinanggi niyang nakuha niya ang mga kabayaran ng anim. Binalingan lang daw siya ng mga ito dahil hindi na nila matagpuan si Anita. Hindi raw sila maaaring kasuhan ng illegal recruitment dahil sa kanyang pagmamagandang loob na makatulong sa kababayan. Tama ba si Marta?

Mali. Kapwa may kasalanan sina Marta at si Anita. Sa ilalim ng batas ang sinumang nagpakilala o nagharap ng mga nais magtrabaho sa isang mangangalap ay mapaparusahan din ng illegal recruitment. Kahit hindi empleyado si Marta, hindi magagawa ni Anita ang kanyang panloloko sa anim na naloko kung walang partisipasyon si Marta na siyang naghimok at nagpakilala kay Anita sa anim na biktima. Malinaw na ang ginawa ni Marta ay illegal recruitment in a large scale. Siya’y makukulong ng habambuhay maliban sa dalawang taon, apat na buwan hanggang anim na taon sa bawat estafang ginawa niya sa anim. (People of the Philippines vs. Marisd G.R. No. 11714-50 & 117447, March 28, 2000).