Kasaysayan sa Bibliya

Bibliya maoy giya sa atong pagbalaan sa Semana Santa.Ang labing bantogang libro sa tibuok kalibotan ug tanang panahon, ang Bibliya maoy kasaligang tinubdan sa kasayuran sa kataposang mga adlaw ni Kristo—gikan sa iyang madaugon nga pagsud sa Jerusalem hangtod sa iyang pag-antos, pagkamatay ug pagkabanhaw.

Ang kapid-an ka kasayuran nga napatik sa Bibliya giingong gihunghong sa Labawng Makagagahom ngadto sa pinili ug gilamdagan nga mga magsusuwat.Suwayan nato pagsubay ang nagkalainlaing mga libro sa Bibliya:

* * *

•Ang pag-umol sa kalibotan hangtod B.C. 2000:Tanang kasayuran gipasa sa mga henerasyon pinaagi sa baba;

•B.C. 2000 ngadto sa B.C. 1500:Nasuwat ang libro ni Job, ang labing karaan sa Bibliya;

•B.C. 1500 ngadto sa B.C. 1400:Mga batong gipatikan sa Napu ka Sugo gitugyan ngadtong Moses sa Sinai;

•B.C. 1400 ngadto sa B.C. 400:Nahingpit ang 39 ka libro sa Daang Kasulatan sa pinulongang Hebrew;

•B.C. 250 ngadto sa B.C. 200:Gihubad sa pinulongang Greek sa 39 ka libro;

•45 ngadto sa 100:Gihubad ang 27 ka libro sa Bag-ong Kasulatan ngadto sa Greek;

***

•312:Unang 50 ka kopya sa Bibliya gipahimo ni Emperador Constantine (naa ron sa Vatican Library sa Roma);

•382 ngadto sa 384:Si St. Jerome nihubad sa Bag-ong Kasulatan gikan sa Greek ngadto sa Latin;

•397:Ang Third Synod sa Carthage niaprobar sa Bag-ong Kasulatan;

•390 ngadto sa 405:Si St. Jerome nihubad sa Bibliyang Hebrew ngadto sa Latin;

•500:Ang Bibliya gihubad sa Egyptian, Coptic, Ethiopic, Gothic ug Armenian (nga gihulagway nga labing tukma);

•600:Gideklarar sa Simbahang Romano Katiliko ang Latin nga bugtong pinulongan sa Bibliya;

•735:Si Bede, English nga historian ug monghe, nihubad sa Bibliya ngadto sa Anglo Saxon;

•995 ngadto sa 1010:Si Aelfric, English nga pari, nihubad sa Bibliya ngadto sa Old English;

•1205:Si Arsobispo Stephen Langton sa Canterbury nihapnig sa Bibliya ngadto sa chapters;

* * *

•1229:Gidid-an sa Council of Toulouse ang mga layko (kasarangang mga tawo) sa pagpanag-iya og Bibliya;

•1381 ngadto sa 1382:Silang John Mycliffe ug kaubanan nisupak sa simbahan ug nihubad sa Bibliya ngadto sa English;

•1415:31 ka tuig human sa kamatayon ni Wycliffe, ang Council of Constance, nipasaka og 260 ka kasong “heresy” batok niya;

•1428:44 ka tuig human sa kamatayon ni Wycliffe, gipaugkat sa simbahan ang iyang mga bukog, gidaoban ug gilabay ang abo sa Swift River;

•1525:Si William Tyndale nihubad sa Bag-ong Kasulatan gikan sa Greek ngadto sa English;

•1536:Si Tyndale gikondenar nga irihis ug gisunog; ug

•1582:Sinalikway ang 1,000 ka tuig niyang kamandoan nga Latin rang Bibliya, ang Roma nipublikar sa labing unang English Catholic Bible.

* * *

Email: [email protected]