Simbako kong masinati ang dakong katalagman, andam na ba kita?

Nasinati niadtong miaging adlaw ang halapad nga pagbaha sa central part sa lalawigan sa Sugbo diin unom ka mga lugar ang apektado lakip niini ang Tuboran, Asturias, Balamban, syudad sa Danao, Compostela ug Poro matod sa Provincial Disaster Risk Reduction and Management Officee.

Dili mominos 30 ka mga barangay sa naasoy’ng mga lugar ang grabeng nasanapan sa baha ug kasagaran niini sa lungsod sa Tuboran ilabi na kadtong haduol sa sapa nga miawas dihang mibundak ang kusog nga uwan mugna sa thunderstorm.

Mokapin sa 300 ka pamilya ang apektado o 1,288 ka indibidwal ang naapektohan, hinuon walay natala nga nakalas gawas sa Danao City nga adunay usa ang nalumos tungod kay misungasong gyud kini sa baha hinungdan nga naanod.

Matud sa tigpamaba sa PDRRMO nga si Rhee Telen nga maayo nalang kay hunas o gamay ang dagat dihang mibul-og ang tubig kay kong natunong pa nga taub mas dako nga kadaut ang mahiaguman sa mga tawo.

Dili kuno bag-o ang talan-awon ug kasinatian sa baha apan medyo talagsaon ang nahitabo niadtong imaging adlaw tungod sa kaluag sa mga dapit nga gilunopan.

Ang mga panghitabo kaniadto aduna gyuy kabag-ohan tungod sa pag bag-o sa atong panahon karon nga pulos unexpected gyud sama sa nahitabo sa kaulohan.

Kini ang pangandaman dili lang sa mga lokal nga kagamhnanan kon dili natong tanan kay basin og makugang nalang kita nga sa usa ka pagpamilok naanod na ang atong mga kabtangan. Ang mga dili kasarangan kaniadto mamahimo na kining normal karon busa gikinahanglan nga mo-adjust na kita sa mga kausaban ilabi na sa atong kinaiyahan kay dili nato mabasa kon unsay tinood nga mahitabo.

Andam na ba ang mga LGU ug ang katawhan simbako mahitabo sa atong dapit ang nahitabo sa Luzon? dili layo ang posibilidad nga mahiagum usab kita hinungdan nga dili nato baliwalaon ang kabangis nga ipatamgamtam sa kinaiyahan.

Sa pag-abuso sa kalikopan napungot na ang kinaiyahan nga mobuto bisan unsang orasa aron pahinumduman ang mga tawo sa nanghinubra nga pagbalewala kaniya.

Swerte pa gani kita dinhi sa Sugbo nga ginagmay lang ang atong mga nahiaguman nga panimalos sa kinaiyahan. Ambot lang unsay mahitabo ugaling ipatagamtam na usab dinhi ang nahiaguman sa ubang mga dapit. Bisan asa ta lingi dunay mga bukid nga napahak kay gi-develop na ug kitang tanan kahibawo na unsay sangpotanan niining tanan. Ang atong mabuhat mao lamang gyud ang pagpangandam.