Sa mga higayon nga nagsige og layat ang presyo sa lana, ang higanteng mga kompaniya sa pagkaon ug ubang inadlaw nga mga panginahanglan nagsige sab og pasaka sa ilang presyo. Nitiyabaw ang mga konsumidor kay nisamot kabug-at ang ilang palas-unon sa mas mahal nga lana sa dungan nga pagburot sa inadlaw nilang konsumo.
Apan napahilom ra sab dayon ang mga pagsupak kay lisod lalison ang direktang epekto sa mas mahal nga lana ngadto sa gasto sa produksiyon sa mga produkto nga ginama sa mga makina ug mga pabrika. Gawas pa, giduphan dayon sa gobyerno ang mga negosyante nga igo lang naningil og mas makiangayong presyo sa ilang mga baligya.
***
Human nitibugsok ang presyo sa lana, wa kabantay ang mga konsumidor og bisan unsang pag-us-os sa presyo sa batakan nilang mga panginahanglan. Kapin na sa unom ka buwan nga nagsige og tidlom ang presyo sa lana sa merkado sa kalibotan ug, bisan kanunayng mauwahi, dinhi sa ato sa Pilipinas.
Kon nimahal ang palaliton dungan sa pagmahal sa lana sa nangaging katuigan, nganong wa may dinalian nga epekto ang pagbarato pag-ayo sa lana sa niaging unom na ka buwan? Nganong ang kaabtik sa gobyerno pagdupa sa mga negosyante karibalan man lang sa kadugay nilang makasusi, sa way paghisgot kanus-a sila makasugod og panalipod, sa interes sa mga konsumidor?
***
Unang panagang sa mga negosyante mao nga ang ilang mga baligya karon nahimo niadtong mga buwan nga mahal pa kaayo ang presyo sa lana. Argumento nga wa gyod makapugong nila paghurot una sa ilang mga produkto nga nahimo sa barato pang lana sa wa pa paburota dayon ang ilang mga presyo.
Mas bangis nilang argumento mao nga di direkta ang epekto sa pagbarato sa lana ngadto sa gasto sa ilang produksiyon. Kay kasagaran sa ilang mga pabrika nagsalig sa suplay sa kuryente nga wa mobarato. Hinunoa, sama sa kaso sa Visayan Electric Co. sa Metro Cebu, gitakda pang mosaka karong tuiga.
***
Tungod sa sibaw nga paningil sa mga konsumidor, ang gobyerno pinaagi sa Department of Trade and Industry, nidalidali pagdangop sa ilang kinaham nga lusot: Pagarpar. Nipasalig sila nga inanay nang mo-us-os ang presyo sa nag-unang mga palaliton sa mosunod nga mga adlaw. Niinsistir sab nga mapugos ang mga negosyante paglaslas sa ilang presyo tungod sa gawasnong kumpetinsiya.
Ambot magpailad pa bang mga konsumidor sa bun-og nang pamakak: Una, way tinuorayng kumpetisyon kay ang inadlaw nga mga panginahanglan gikontrolar sa higanteng mga kompaniya nga wa igdungog nga magpa-alkanse sa ilang ginansiya; ug ikaduha, ang makanunayon uyamot nga pakigkonsabo sa mga buhatan sama sa DTI maoy motino nga kanunayng maduot ang mga konsumidor, mahal man o barato ang lana.