Kalibog sa temperatura

Tanang timaan nagpakita nga di ganahan ang pipila ka opisyal sa gobyerno nga motabang sa mga molupyo sa bukirang mga barangay sa Sugbo nga nahasol sa grabeng katugnaw. Atubangan sa nagkadaghan ang mga kabaw, baka, kanding ug ubang mga hayop nga nangamatay ug mga utanon nga nangalata tungod sa katugnaw wa magkahiusa ang mga opisyal ug mga buhatan sa gobyerno unsaon pag-atubang ang suliran.

Samtang ang lokal nga mga opisyal sa Balamban nangayo og dinaliang hinabang alang sa naapiki nilang mga mag-uuma, ang lokal nga mga opisyal sa ubang naapektahang mga lungsod ug dakbayan labihang hiloma. May pipila gyod gani nga nikuwestiyon sa kalapad ug kaseryuso sa suliran.

***

Di ta moadto og layo. Dapiton nakong imong pagtagad sa nagkasungi nga mga baruganan sa lokal nga mga opisyal sa Dakbayan sa Sugbo. Kansang bukirang mga barangay apil sa labing nagkuray sa labihang katugnaw.

Samtang nideklarar dayon ang Cebu City Council og state of calamity sa 17 ka barangay nga namatyan og mga hayopan ug mga utanon, si Mayor Mike Rama niinsistir nga state of preparedness ray angayng ideklarar. Samtang nangangkon ang Cebu City Veterinarian nga ang nangamatayng mga hayop pulos gitiwasan sa mga tag-iya, ang City Agriculturist nidason nga katugnaw ang hinungdan sa kamatayon sa labing menos 69 ka hayop.

***

Tungod sa managlahi nga pagtan-aw sa suliran, nagkasungi sab ang gisugyot nga mga sulbad. Nga ang kasagaran taphaw ug tulipsay: Ang Departamento sa Agrikultura kumbinsido nga seedlings ang epektibong panagang sa tugnaw; ang city veterinarian nitulisok sa mga mag-uuma nga gahi og ulo kay wa magtukod og kamalig alang sa kahayopan; ug ang city agriculturist igo lang nanghinaot nga moinit nang temperatura.

Si City Vice Mayor Edgar Labella ra ang tarung og panglantaw: Giawhag niya ang dinalian nga pagtuon sa pagtukod og temporaryo nga mga pinuy-anan sa mga hayopan, labi na tungod sa pasidaan sa Philippine Atmospheric, Geophysical and Astronomical Services Administration nga molungtad hangtod sa Pebrero ang sobrang katugnaw.

***

Nahadlok hinuon ko nga ang Pagasa maoy responsable sa managlahi nga mga lakang mahitungod sa katugnaw. Kay ang ilang gipatuo nga temperatura sa tibuok Sugbo mao ra ang temperatura nga nasukod sa ilang buhatan sa Mactan. Wa silay lakang nga gihimo pagsukod sa mas bugnaw nga temperatura sa mas taas nga bukirang mga barangay.

Mao nga samtang nitidlom sa 14 degrees celsius ang Gaas, Balamban ug 18 degrees celsius sa Sudlon, Dakbayan sa Sugbo, nga nakapakaging sa hayopan ug nakapalata sa tanaman, ang Pagasa padayong nisangyaw nga 24 degrees celsius pang Sugbo. Maong inay maalarma sa katugnaw, may mga opisyal nga nangugat nga malnutrisyon ug laing mga hinungdan ang nakapuo sa mga hayopan ug mga utanon.

***

Email: [email protected].