EDITORYAL — Nabiktima sa pabuto

Makasubo kaayo nga balita kining dunay nangabuthan og pabuto pagsugat sa Bag-ong Tuig ug ang sakit pa gyud niini dunay mga nakalas nga duha ka tawo, ang usa batang 10-anyos samtang ang usa 23-anyos nga vlogger nga nalista kauban 91 nga nangaangol.

Kaning maong mga namatay ug naangol, dinhi lang kini sa Central Visayas apil na sa Cebu. Kining hitaboa makapaguol sa pamilya sa mga nabiktima.

Samtang ang mga nabuthan tinuyoan nila kini, dunay uban nila dili sila mismo ang nigamit og pabuto kondili ang ubang tawo nga iresponsable ug napagan lang sila.

Wala magkulang sa pasidaan ang mga otoridad bahin aning paggamit sa pabuto, mao bitaw nga higpit ang regulasyon niini. Dili na makapataka og baligya bisan asa ug higpit sab ang paghatag og permits sa mga makabaligya niini.

Dunay mga gidili nga matang sa pabuto, sama sa kinahanglang dili molapas og lima ka gramos ang pulbora ug duna nay firecracker designated zones sa mga barangay aron didto matud pa luwas nga makapabuto ang mga tawong gustong magpabuto.

Apan sa gihapon, bisan kaning gitugot nga mga klase sa pabuto nga mga gagmay makadisgrasya ug makapatay man gihapon. Kini tungod sa iresponsable nga paggamit niini, kung dili ila maoy maunay , makadisgrasya sila sa uban.

Daghan gihapon ang wala motuman aning firecracker zone sa mga barangay, bisan asa lang gihapon dunay magdagkot og pabuto.

Mao nga usahay kanang karsada panahon sa selebrasyon dili na luwas para sa tanan tungod kay bisan asa adunay mga pabuto nga mobusikad ug peligro na sa mga tawo nga dili makabantay nga naa na sila sa duol niini.

Milyones ka pesos ang industriya sa pabuto, daghan ang nanginabuhi pinaagi niini mao nga dili sab kini basta pwede lang wagtangon ilabi na nga nahimo na gyud kining tradisyon sa mga Pilipino panahon sa kapaskohan ug pagsugat sa bag-ong tuig.

Kun ang Department of Health maoy pasultihon, kaning firecrackers mura ni og bomba nga gitugtan sa gobiyerno. Kun maghisgot og bomba, peligro gyud kini. Mao nga dili gyud unta angay makuptan sa mga bata.

Naa ra gyud ang tanan sa pag-amping sa tawo ug responsableng paggamit niini.