Unsay buhaton kun himo-himo lang ang pirma sa dokumento?

Ang usa ka tawo mamahimo nga mo-execute og waiver of rights sa iyang katungod o interest sa usa ka butang nga iyang gipanag-iya lakip na sa real property. Apan aron mamahimong balido ang maong waiver kinahanglan nga kini “in writing”, notarized, ug subay gyud sa iyang kabubut-on , buot ipasabot nga wa siya pugsa o hulgaa aron sa paghimo niini. Apan unsa bay angayan nimong buhaton kun  hinimo-himo lang o gi-forge ang imong pirma sa usa ka dokumento sama sa waiver of rights. Kana nga pangutana ang atong tubagon karon sa atong column.

Dear Atty. Divine,

Usa ako sa tigsunod sa imong column. Nagpadala ko nimo og suwat pamasin nga imo kong matabangan bahin aning Affidavit of Waiver of Rights nga dili kami ang nagpabuhat. Ang akong bana adunay nasunod nga yuta sa iyang apohan. Siya ang tinuod nga sumusunod o heir niini kay siya man ang nakabutang sa kabilin sa iyang apuhan. Among gibayran ang tanang obligasyon sa DAR ug gihatagan na kami sa Finality Order niini nga makuha na namo ang titulo sa yuta kun mahatag na namo ang Tax Declaration. Apan nahibung nalang kami atty. nga ang pag-umangkon sa akong bana maoy nagpatanum sa kapin sa 5,000 square meters kay pagbuot kono sa amahan sa akong bana. Gikompronta sa akong bana ang amahan sa iyang pag-umangkon  apan mitubag man kini nga makuha lang namo ang yuta kun patay na siya. Gipakita mi sa kopya sa Affidavit of Waiver of Rights nga diin kini gipahimo niadto pang 2002 nga pirmado sa amahan sa akong bana apan among nakita nga kini gi-forged. Lain namong nasayran nga giprenda sab sa akong pag-umangkon ang maong yuta. Mamahimo ba diay maprenda atty nga naa man namo ang titulo kay ang akong bana man ang tag-iya niini? Unsa may angay namo nga buhaton aron makuha namo ang kapin sa 5,000 square meters. Daghang Salamat. — Pisces

Dear Pisces,

Kun ang maong Waiver of Rights hinimo-himo lang ug gi-forge ang signature niini, mamahimo kana ninyong questionon. Apan sa dili pa kamo  modangop sa korte mas maayo nga inyo una kining aregluhon pinaagi sa pagpasaka og reklamo sa pag-umangkon sa imong bana ngadto sa ilang barangay aron kamo mag-atubang ug mag-areglo. Kun wa moy makab-ot nga kasabutan sa barangay then modangop nalang gyud kamo og abogado aron matun-an ang inyong kaso ug unsay mga legal nga lakang nga angayan ninyong buhaton. Ang Waiver of Rights i-execute kana sa tawo nga adunay katungod sa maong property busa kun kinsay nakapangan sa maong property or ang mga heirs niini sila maoy dunay katungod nga mo-waive sa iyang rights in favor ngadto sa tawo nga iyang hatagan. Apan kun pulos lang hinimo-himo ang maong waiver then dili kana balido ug mamahimong questionon. Ang korte na unya ang motimbang-timbang sa inyong mga ebidensya  kun kinsa kaninyo ang dunay katungod sa property. Basi sa balaod kun ang declared owner sa property mamatay na, ang iyang mga anak maoy dunay katungod nga mo-inherit niini, apan kun patay na ang iyang mga anak, then that’s the time nga ang mga apo sa declared owner maoy makasunod isip mga representante sa  namatay nilang amahan o inahan. Samtang kalabot sab sa pagprenda, basi sa balaod dili gyud unta mamahimo nga makaprenda og property ang tawo nga dili maoy declared owner gawas lang kun gihatagan siya og katungod sa tag-iya sa paghimo niini, apan tungod kay ang iyang giprendahan inyo ra usab nga paryente mao nay hinungdan nga milampos siya. Ang ako lang sugyot ninyo aron pag-settle sa maong issue mas maayo nga mag-atubang una kamo sa barangay pamasin nga aduna moy makab-ot nga kasabutan una kamo mohimo og mga legal nga lakang. Daghang salamat and God Bless. —Atty. Divine

Alang sa inyong mga pangutana ipadala lang sa Legal Corner sa Banat News sa V. Gullas Street, Cebu City or email sa [email protected]. ug akong tubagon ang inyong pangutana matag adlaw’ng Miyerkules ug Domingo pinaagi sa akong column.