Maayong hunongon nilang Presidente Noynoy Aquino ug Chief Justice Renato Corona ang ilang panagbayloay og mga pulong aron malawgaw kining nagpadayon nga impeachment trial batok sa naulahi.
Isip presidente, maayong magpakahilom si Pres. Noynoy agi og pagtahod sa tawo nga katupong niya isip labaw sa usa sa tulo ka sanga sa gobyerno.
Ubos sa 1987 nga Konstitusyon, ang presidente maoy mo-appoint og chief justice. Apan susamang Batakang Balaod nagkanayon nga ang Presidente maoy labaw sa ehekutibo, sama sa Chief Justice nga maoy labaw sa hudikatura ug ang Senate President ug Speaker of the House sa lehislatura.
Tungod kay pareho silang mga labaw sa tulo ka sanga sa gobyerno, kinahanglang magtinahoray sila sa usa’g usa. Gitawag kana sa mga batid og “inter-branch courtesy.”
Apan sa akong tan-aw wala si Noynoy niini. Kutob sa higayon nga sa iyang tan-aw dili maayo, si Noynoy dili makapugong sa pag-isyu og pulong (statement) nga nakadaot sa tawong susama niya og puwesto.
Hinuon, adunay laing school of thought nga gisunod niini, mao nga okay lang nila kun si Noynoy mag-apil-apil niining impeachment trial batok kang Corona. Sumala pa, si Noynoy maoy maisip nga “primus inter pares” nga sa inengles pa “first among equals” nga sa bisaya pa “taas/nag-una kanilang mga parehong labaw.”
Gikuha kining ideya sa panahon sa mga Apostoles human mamatay si Hesukristo. Ang nangulo nila mao si San Pedro. Sama sa ubang, si San Pedro disipolo sa Ginoo. Apan siya maoy labaw kanilang sama kaniya.
Sumala pa sa maong prinsipyo, kay si Noynoy man ang presidente sa Pilipinas ug siya maoy head of state ug head of government, siya maoy “primus inter pares” kay kanilang Corona, Senate President Juan Ponce Enrile ug Speaker Feliciano Belmonte Jr. Gani, ang presidente man ang mo-appoint og chief justice gikan sa mga ngalan nga i-nominate sa Judicial and Bar Council (JBC).
Apan ning higayona nga nakadis-og na ang impeachment trial batok kang Corona sa Senado, maayong magtak-om na lang si Noynoy sa iyang baba, total ang mga Senator-Judges nagbuhat man sa ilang mga buluhaton diha sa impeachment court.
Makita man nato nga metikoloso kaayo sila sa ilang pagpaminaw sa kaso ni Corona ug seryoso sila sa ilang paglingkod isip impeachment judges.
Si Corona, sa iyang bahin, dili usab angay magsige og isyu og pamahayag aron i-justify ang mga nangasakpan nga mga ebidensiya batok kaniya.
Pasagdan na lang unta sa chief justice ang iyang mga abogado pinanguluhan ni Serafin Cuevas sa pagpresentar unya sa iyang habig aron dili malawgaw ang pagtimbangtimbang sa mga tawo kalabot sa iyang kaso.
* * *
Bisan unsaon og bali-bali milutaw naman nga adunay dili mapasabot nga sirkumstansiya sa mga kabtangan ni Corona nga wala niya mabutang sa statement of assets, liabilities and net worth (SALN).
Ang kampo sa prosekusyon gikan sa Ubos Balay Balaoranan naghunahuna sa pagputol na lang sa kinatibuk-ang walo ka artikulo sa pagpalagpot batok kang Corona aron tak-opan og sayo ang impeachment trial.
Daghan usab ang mga sektor nga nanawagan sa dali nga pagtapos sa impeachment trial aron magamit og balik sa Senado ang oras alang sa pagtuki sa mga importanteng balaodnon nga nalangay tungod niining maong proseso karon.
Alang kanako, dili maayong dalidalion kining pagtapos sa impeachment trial.
Samtang uyon ko nga mapakubsan ang panahon sa impeachment trial tungod kay nakadaot na kini pag-ayo sa ekonomiya sa nasud, maayong paminawon nato pag-ayo ang matag punto nga gipresentar ug ipresentar sa prosekusyon ug sa depensa aron mahibaw-an natong mga Pilipino kun angay ba gyud nga i-impeach si Corona.
Sayo pa kaayo kun aron atong husgaan si Corona.
Apan kun magpabuang-buang kining mga senator-judges sa ilang pagdesisyon una sa maong impeachment case ni Corona, sa mga tawo sila magbayad.