Lungag-lungag nga karsada. Basura sa sidewalk. Paglabang sa mga ginadili nga lugar. Wiris-wiris sa mga haligi ug bongbong. Kini mao lamang ang pipila ka butang nga nagmatuod sa kakulang sa atong pag-respetar sa karsada ug sa mga lugar nga publiko.
Adunay mga dagkong kompaniya nga giingong pataka lag lungag sa karsada , pagkuhuman di gani makamaong motabon sa ilang linungag.
Di gyud sila makamaong maikog nga ang publiko magka-abog inig agi tungod sa ilang lungag, o magkalapok inig tempo sa ulan.
Angay tingali unta nga adunay kasabotan o MOA o di ba kaha ordinansa nga magsugo niining maong mga kompaniya nga magsigeg lungag lungag sa karsada, nga kinahanglan humanon ang trabaho sa labing daling panahon, kay kun dili, pabayron kini’g demurahe. Unya, kinahanglan ilang limpyohan ang mga lapok o hugaw nga hinungdan sa maong paglungag. O kun nahadlok kita nga makurakot lang gihapon ang mga kwarta nga mosulod sa panudlanan, dan, pwede sad tingaling ipagalam sulod sa gisitang panahon, ang mga isla sa tunga sa dalan para sila ang momentinar sa pag-landscape niini, isip community service nila.
Ang atong mga kadalanan kulang sa maintenance, bisan kun ang katawhan wala magkulang sa pagbayad sa buhis alang niini.
Niining bag-ohay lang, nahasentro na sab sa kontrobersiya ang Road User’s Tax, buhis nga atong gibayran aron unta pag-mentenar sa mga karsada. Adunay mga alegasyon nga kuno kining maong kwarta nahapunta na sab sa tiyan sa buaya. Apan hapit na lang di kita matingala. Kay dili na man bag-o alang kanato kining mga reklamo nga kun adunay mga buhis nga ipahamtang, dili gayud kining tanan mapunta sa insaktong gamit. Sama niadtong coconut levy ug uban pa. Mao bitaw nga dili sab kita kabasol kun magdumili gyud ang atong katawhan niining mga bag-ong buhis. Kay lahi sa ubang nasud diin mapahimuslan gyud nila ang agi sa ilang buhis, dinhi sa ato, nakaangkon man sab gud kita og reputasyon sa pagwaldas sa panudlanan sa goberno. Unya ang gagmay nga empleyado sa goberno mao lang intawo’y kalingawan og taral sa hukmanan, samtang ang mga dagkong buaya libreng naglangoy-langoy.
Giingong adunay kwarta sa goberno alang unta sa mga karsada nga gipanggamit na aron pagpangandam sa eleksyon. Di kini bag-o alang nato. Adunay daghang molansaray nga karon pa lang, klaro na kaayong mipuhunan sa ilang posisyon ug sa mga proyekto nga gigastohan sa kwarta sa mga tawo, mga proyekto nga natural lang nilang trabahoon kay maoy ilang mandato, ug mga proyekto nga giingong ila ra usab naganansyihan pinaagi sa komisyon.
Mao nga sa mga pahinumdum sa radyo, usahay makabati kita nga adunay mga taga goberno nga posibleng migamit sa kwarta sa atong panudlanan aron pagbayad sa pag-anunsyo sa mga proyekto nga ilang gipang-angkon nga kunohay ilang nahimo bisan kun kwarta nga dili ila ang gigamit alang niini, ug gani aduna pay hungihong nga kining uban kanila posibleng nakakurakot pa sa maong proyekto
Sa laktod nga pagkasulti, giluto kita sa atong kaugalingong mantika! Unya matingala pa kita kun walay asenso ang atong nasud?
* * *
Alang sa inyong mga panahom, palihug email sa hinuktoki@gmail.com. Daghang salamat.