Zero ang na-desisyonan sa Regional Tripartite Wages and Productivity Board nga ihatag ngadto sa mga mamumuo. Puwerte gyud intawong luoya natong mga mamumuo, kay utrong gobyerno wala gyud makasabot sa atong kahimtang.
Bisan consuelo de bobo na lang nga pipila ka pesos pabor ngadto sa mga mamumuo, wala gyuy gikonsiderar ang RTWPB. Timailhan kini sa laing kaso sa pagka-inutil sa RTWPB ug kini ang hinungdan nga ang sektor sa pamuo wala makaagwanta sa gibati. Ilang gipanawagan ang pagbungkag sa maong board.Kinsa ba pud ang ganahan sa kasamtangang set-up sa RTWPB nga walay “kasingkasing” sa mga mamumuo?
Bisan peso lang unta, pero wala gyud intawon silay gipahinungod.
Ang RTWPB gitahasan sa gobyerno pagtuon sa mga petisyon gikan sa sektor sa pamuo pagpangayo sa usbaw sa suweldo.
Pero, milutaw hinuon nga walay gihimo nga pagtuon ang RTWPB tungod sa kapaspas sa pagpakanaog nila sa desisyon nga zero ang usbaw karong tuiga.
Si Department of Trade and Industry-7 Regional Director Asteria Caberte nga sakop sa RTWPB grabeng nakapangugat nga dili pa panahon ang usbaw sa suweldo sa mga mamumuo tungod sa kalisud nga ilang gisagubang karon, ilabi na ang mga exporters nga giingong naigo sa pagsaka sa presyo sa peso kontra dolyar.
Niini, daghan ang wala makauyon sa pangugat ni Caberte tungod kay milutaw hinuon ang iyang “bias” pabor sa sektor sa “management” nga maoy nakapabor sa labing ulahing desisyon sa RTWPB.
Maglisud si Caberte sa pagpapilit sa iyang pagbati ngadto sa kahimtang sa mga mamumuo tungod kay wala siya makasulay og kapait ug kalisud sa pagbudget sa pagpamalit sa mga nag-unang palaliton; maayo iyang kahimtang, makakaon og lami kun gustohon, makasuroy-suroy sa gusto, ug wala maputos sa utang tungod sa naghinobra niyang kuwarta.
Akong usbon, ang RTWPB gitahasan sa kagamhanan pagtuon sa mga petisyon alang sa usbaw sa suweldo sa mga mamumuo.
Ang gipasabot niini, gitahasan kini sa balaod pagprotehir, dili lang sa katungod sa mga mamumuo kun dili lakip na usab ang katungod sa mga amo.
Ang Akta Republika 6727 nagbalhin sa pag-prescribe og minimum wage gikan sa nasyonal ngadto sa rehiyonal. Gituyo kini tungod sa pagtuo nga lainlain ang kahimtang sa matag rehiyon, kun hisgutan ang pamuo.
Sa maong balaod natawo ang RTWPB nga tahasan pag-adjust sa wage rates pinaagi sa matud pa sa balaod “fair and equitable manner under prevailing conditions.”
Sa ato pa, kinahanglang tun-an sa RTWPB ang matag petisyon nga molandig sa lamesa niini. Ang gipasabot sa pulong tun-an mao ang pagtuon sa merito sa petisyon sa mga mamumuo ug sa objection sa employers kun management sector.
Ang maong balaod pagtugyan sa RTWPB sa pagpanday og minimum nga suholan, natipon sa mga balaod nga gitawag og “social legislation” nga gipanday sa gobyerno aron kaprotehian ang kahimtang sa mga kabus ug yanong mga mamumuo batok sa pagpangabuso ug pagpanglupig sa amo.
Tinuod nga dili lamang ang “concern” sa mga mamumuo ang lilion sa RTWPB, tungod kay ikonsiderar usab sa board ang kahimtang sa industriya.
Apan ang labing ulahing desisyon sa RTWPB nga maghatag og zero nga usbaw usa ka timailhan nga wala na kini magsubay sa sakto ug naandan nga trabahuon pagprotehir sa duha ka habig – ang labor ug management.
Kun tinuod ang alegasyon sa mga lider sa mga mamumuo nga dili tinuod nga naalkanse ang mga export manufacturing sa rehiyon tungod sa pagsaka sa balor sa peso batok dolyar, nagpasabot lang kini nga wala ayuha og tuon sa RTWPB ang ulahing petisyon.
Makapresentar ba og “income statement” o sertipikasyon gikan sa Bureau of Internal Revenue sa kita sa mga industriya ang mga representante sa management didto sa RTWPB? Aron mao kini ang ikasuporta sa pangangkon nga alkanse ang mga industriya.
Ang desisyon sa mga buhatan sa gobyerno – judicial ug quasi-judicial ug administrative, sama sa RTWPB, gimbut-an sa balaod nga mokonsiderar sa mga ebidensiya sa dili pa moluwat og desisyon.
Sa ato pa, kinahanglang ang desisyon adunay supporting evidence, dili conjecture, speculation ug mga tag-an-tag-an lang.
Kun tinuod nga nagtag-an-tag-an lang ang RTWPB sa pagpakanaog sa katapusan niining desisyon nga zero wage increase, mo-uyon na lang ko nga bungkagon kini ug ibalik ngadto sa kongreso ang gahum pag-regulate sa minimum nga suweldo kay sa magpadayon ang ilang “existence” nga kanunay’ng pabor sa usa ka habig, biniyaan ang gipanglupigan ug dinaogdaog.