Debate politikal

Gihimong isyu sa oposisyon sa dakbayan ang debate nga ilang gitinguha aron paatubangon silang Mayor Tomas Osmeña ug Kapitan Mary Ann delos Santos.

Wala mopaak si Tomas kay lagi naglangaylangay lang ug gitumong kini sa oposisyon aron makakuha og libreng publicity pinaagi sa debate.

Apan maayong masayod ang Bando Osmeña Pundok Kauswagan (BOPK) nga mas maayo kining debate kay sa magsige og tubag-tubag og isyu pinaagi sa media. Sa ingon, mas tul-id ang diskusyon sa isi’g ka habig ug daling masabtan sa buot maminaw ang mga isyu nga lalisan.

Sa Estados Unidos, ang debate maoy labing kinaham nga higayon sa mga Amerikano pagpaminaw kinsay maayo nga kandidato. Anhi nila dinhi sukdon unsay baruganan sa usa ka kandidato sa usa ka init nga isyu nga padayong naka-apekto sa pagpuyo sa mga tawo ug sa panggobyerno.

Nahibulong gyud ko nga dinhi sa Pilipinas, imbes hangupon ang debate isip paagi pagtakdo sa duha ka manag-atbang nga kandidato aron kutikutihon sa mga isyu ug mga butang nga nagkinahanglan sa ilang baruganan, ikatalaw na hinuon.

Ibutang nato og paglangaylangay lang ang debate, apan mas usik ang mga pulongpulong nga gihimo kun ang mga nawong nga nanambong sa BOPK sama lang nga mga nawong nga nanambong sa pulongpulong sa oposisyon.

Sa laktod, lisud ang pagseguro kinsa sa BOPK ug sa oposisyon ang paminawon sa mga tawo.

* * *

JONKIE. Dinhi ko mi-bilib ni Jonkie Ouano kay bisan sa daghang isyu nga giatubang sa mahal niyang amahan tungod sa mga kontrobersiya sa dihang mayor pa kini sa Mandaue, wala kini magduhaduha pagtambong sa kokabildo.com sa ABS-CBN, usa ka media forum sa maong TV network nga gihimo sa Ayala Center Cebu niadtong Lunes.

Wala motambong iyang kaatbang nga si Jonas Cortes.

Nagpasabot lang nga gihatagan og bili ni Ouano ang kamahinungdanon sa pagtuki sa mga isyu mahitungod sa Mandaue ug sa ilang tinguhang pagdumala sa renda sa pangagamhanan.

Bisan wala ko makatambong, mibilib ko’g samot nga gi-project sa speech ni Jonkie ang investment promotion sa Mandaue isip direksiyon sa iyang liderato simbako mapili siya pagka-mayor.

Sakto siya nga ang investment magkahulugan og trabaho, dugang pundo gikan sa buhis nga magamit alang sa pagpalambo sa basic services.

Dili na lang nato hisgutan ang iyang gipanghambog kalabot sa Mandaue, apan ang iyang pagpresentar sa mga bag-ong ideya ug konsepto sa panggobyerno sama sa pagpadako sa paggamit sa information ug communication technology, pagseguro sa edukasyon, ug pagpabor sa mga programa pagsuporta sa mga establisamento ug programa sa kalikupan, angay untang atbangan sa mga ideya sa kandidato sa oposisyon, apan wala mahimo tungod kay nang-indiyan si Cortes.

* * *

KINTO. Dili nako masabtan nganong hangtod karon magkinto ang mga tawo sa kinto distrito ngadto sa pamilyang Durano.

Sukad sa mga tuig 1960s hangtod karon, pabiling gikontrolar sa mga Durano ang maong distrito.

Apan may tigpaniid sa politika sa maong lungsod nga nakapanglantaw sa hinayhinay nga pagkapungil sa birtud sa mga Durano diha sa kinto.

Nagsugod niadtong 2004 ang pag-awop sa gitawag nga "political monopoly" sa mga Durano sa dihang si Don Durano, igsuon ni Ramonito Durano, miatbang ni Ramonito Durano III sa pagka-mayor sa Danao. Dili pa igo, iyang gipaatbang iyang anak nga si Inday Marie Durano Dira kang Joseph Ace pagka-kongresista kinsa sa dihang napili mibiya human natudlong Tourism secretary ug gipulihan sa igsuong si Red.

Ang resulta, milusot ang usa ka kandidto nga anti-Durano, si Benyong Villamor sa Carmen.

Karon, dakong tunok sa sampot sa mga Durano ang kanhi nila kaalyado — ang mga Frasco sa Liloan nga misupak nila ug miduso kang Duke Frasco, anak ni anhing Mayor Dodong Dako Titay, pagka-mayor sa maong lungsod.

Sa Borbon, nahulma ang slate gikan sa lima ka konsehal nga mibulag nilang Mayor Neil Vergara ug Bise Mayor Butch Sepulvida nga nagsakbang sa mga kandidato sa mga Durano tungod sa usa ka proyekto sa dakong negosyante kang kansang administrador gipataktak ni Red Durano.

Apan ang gikahinaman mao ang panagsakbang nilang Don Durano ug Ramonito Durano sa pagka-mayor sa Danao. Ang incumbent vice mayor nga si Boy Durano komon nga kandidato ni Don ug Nito. Apan makalibog kay ang anak ni Boy usa sa mga konsehal ni Don.

Sumala pa sa usa ka tigpaniid nga anhi makaginta ang mga anti-Durano forces sama ni kanhi Compostela Mayor Gilbert Wagas nga karon kandidato pagka-kongresista sa kinto.

Sa sunod natong Tikdol, atong hisgutan unsay plano sa mga anti-Durano forces.