Si Trina

Si Trina, 19, katulo na makaapil sa job fair. Kugihan siya ug andam makat-on sa bisan unsang gimbuhaton nga isangon sa kompaniya nga modawat niya. Apan usa na ka dosena ka employers ang iyang nasuwayan. Silang tanan namalibad pagkahibawo nga igo ra siyang naka-gradwar sa high school.

Nalipay siya pagkabati sa DYAB Abante Bisaya nga daghang kahigayonan sa panarbaho alang nilang high school graduates nga naapil sa local og overseas job fair sa Abellana National School tibuok adlaw gahapon. Kon duna lang untay igong panahon ug pailob ang nangapil nga employers pagpaminaw sa iyang sugilanon, ambot di ba sila matandog pagtabang ni Trina.

* * *

Si Trina natawo sa habagatang lungsod sa Naga. Ang duha niya ka maguwang lalaki nanarbaho na sa Manila ug duna nay ilang mga pamilya. Siya na lay nahibilin uban sa iyang mga ginikanan. Hangtod nga gihilabtan siya sa iyang amahang hubog usa niana ka gabii sayo ning tuiga. Nisumbong siya sa iyang inahan apan gipalayas hinuon siya.

Wa siyay laing nadangpan gawas sa iyang lola sa Opon. Pagkamatay sa iyang lolo nga polis duha na ka tuig ang nilabay, ang iyang lola wa nay laing kahinguhaan gawas sa pagpanawat og labada sa ilang kasilinganan. Dihang naluya na, nagprito na lang og saging kay duol ra mang ilang payag sa eskuylahan. Hangtod nga napiskan sa mantika ang duha ka mata ug di nang kakita.

* * *

Bisan sa didto pa si Trina uban sa iyang mga ginikanan sa Naga, nakabati na siya sa pait nga kahimtang sa iyang apohan. Nagpulipuli ang mga igsuon sa iyang inahan pagsagop sa tiguwang. Dihang nidangop si Trina sa Opon, napas-an sa batan-on niyang mga abaga ang responsibilidad pag-atiman sa iyang apohan. Nakasud unta dayon si Trina pagka katabang sa silingan ra sab sa iyang apohan. Apan niadtong Agosto, namalhin nag puyo ang iyang agawon ug kon mokuyog siya mabiyaan ang iyang lola. Maong napugos siya pagpangaplay og laing trabaho.

* * *

Maluoy kang magtan-aw ni Trina. Maglisod gani intawon pagtubag sa pino kaayong mga pangutana sa registration form. Di ikahibung nganong kanunay siyang hagbong sa interviews sa employers. Kon maminaw pa lang unta sila sa iyang sugilanon.

Unsa may nahitabo sa atong katilingban? Nganong nakatugot man tang mapasagdan ang mga molupyo sama nilang Trina ug sa iyang apohan? Nganong nagbaha mang way kinutobang kuwarta alang sa Asean Summit, samtang silang Trina ug iyang lola maglisod intawon sa ilang pagkaon?

* * *

Hinaot nga usa si Trina sa na-HOTS (hired on the spot) sa job fair sa Abellana. Hinaot nakasud og trabaho nga di makapabuwag niya sa iyang apohan.

Hinaot may naminaw sa ilang sugilanon. Hinaot kitang tanan may panahon ug pailob sab pagpaminaw sa uban pang mga Trina ug iyang apohan sa atong kasilinganan.

* * *

Email: [email protected]