Ginagmay'ng oil spill

Oil spill sa Guimaras naka-focus ang atong mga mata tungod kay na-isip kini karon nga maoy labing dakong trahedya nga naapekto sa kalikupan.

Nadamay ang ubang mga probinsiya nga silingan sa Guimaras, apil na kadtong mga kalungsuran nga maabtan ug masubaran sa sulog sa dagat nga moresulta sa pagka-anod sa lana.

Sa mga lungsod, dinhi sa Sugbo ang Daanbantayan ug ang tulo ka lungsod sa isla sa Bantayan maoy atong gibantayan sa posibleng pagkaigo sa oil spill.

Apan, ang wala nato ipadayon og tutok ang oil spill nianang shipyard sa Sangat, San Fernando.

Na-expose og kadali ang oil spill nianang Trigon Shipyard sa Sangat human ipagawas ni Interior and Local Government Undersecretary Lito Ruiz ang iyang nakit-ang pagpasad sa lana sa kabaybayonan sa Sangat.

Apan kumusta naman ang exposé ni Ruiz?

Nganong nahilom naman nga wala gani pormal nga imbestigasyon nga gihimo aron matino ang alegasyon ni Ruiz sumala sa iyang nakit-an sa maong shipyard?

Sumala pa sa impormasyon nga atong nakuha, si Ruiz sakay sa usa ka helikopter niadtong unang semana ning bulan sa Agosto paingon sa Dumaguete gikan sa Mactan sa dihang iyang nakit-an ang matud niya "huge oil spill" sa kadagatan diin maglagbas ang Trigon Shipyard.

Base sa iyang paghulagway ngadto sa iyang mga kaubanan sa Philippine Coast Guard Auxiliary (kay Captain man ang ranggo ni Ruiz isip sakop sa 201st "A" Squadron sa PCGA), mga 100 ka hektaryas o sobra pa ang naabtan sa pagkatag sa lana nga gikan sa usa ka barko nga nakadunggo sa maong lugar.

Ang coast guard dali kaayong nakalimpyo sa ngalan sa Trigon nga wala man lang gani buhati og pormal nga imbestigasyon.

Akoy naluoy ni Ruiz kay dali kaayong nakaingon kadtong coast guard nga nagranggo og petty officer 3 (PO3) nga basin og mga lusay sa dagat ang nakit-an ni Ruiz nga naingon hinuon og lana nga mikatap sa dagat.

Adunay mabantayan nga ginagmay'ng oil spill sa kadagatan sa Lapu-Lapu, Mandaue ug dinhi sa siyudad sa Sugbo.

Kun naalarma kita sa nahitabo sa Guimaras, angayan usab natong hatagan og higayon nga masuta unsa ka tinuod kining oil spill dinhi sa atong tugkaran.

Panagsa mosakay ko anang ferry gikan sa Pier 2 paingon ngadto sa Mulle Osmeña sa Mactan, makita nako ang lana nga manganaykanay sa Mactan Channel gikan nianang mga barkong nagdunggo sa pier.

Ambot og nakita ba kini sa atong mga awtoridad o nagpaka-buta-bungol lang sila nianang oil spill sa Mactan Channel.

Ginagmay lang nang oil spill sa Mactan Channel, apan unsa kana ka gamay, nakadulot gihapon kana og dakong kadaot sa kinabuhi diha nianang maong channel.

* * *

IRO. Wala pa gyud ko makadungog og report nga kanang mga iro nga gipasuroy-suroy sa Mactan Cebu International Airport (MCIA), mga pier sa siyudad sa Sugbo, mga hotel ug dagkong mga malls ug diha sa Bagong Buhay Rehabilitation Center nakatiktik og mga epektos sama sa ginadiling drugas, bomba ug mga armas.



Wala gyud ko makumbinser, kaniadto pa, sa kapabilidad nianang gipanghambog nilang K9 dogs pag-detect og bomba, drugas ug armas.

Sama pananglit sa nahitabo sa BBRC sa miaging semana diin kapin sa 40 ka ampules sa nubain ang natiktikang ipalusot unta sa usa ka pinirisong gikan nag-atender og hearing sa Palace of Justice.

Kun dili pa tungod sa guwardiyang gidestino sa ganghaan sa BBRC, dili unta masakpan ang gibuhat sa piniriso nga iyang gigapos og goma ang mga ampules sa nubain diha sa iyang bitiis ug mga lighter diha sa iyang bukton.

Pagkapkap sa guwardiya, nasakpan. Apan, kun iro pa ang gipahimo, igo ra gyud ning simhoton. Biyaan lang daw walay gisukip ilawom sa karsones.

Unsa gud intawoy hibaw-an anang iro kabahin sa nagkalainlaing klase sa ginadiling drugas nga ginadili sumala sa balaod?

Hilabihan kamahal sa maintenance nianang mga K9 dogs.

Sa akong nadunggan, dili ra ba kini sila bastabasta og mga pagkaon. Mahalon gyud.

Kuyawan pud ang nanag-iya niining mga K9 dogs kun ilang pakan-on og mga sobra nilang sud-an, sama sa bukog sa pinirito o inun-unan nga isda, pansit, utan, ug bulad. Basin hinuon magkakalgas ang panit niini daw wala nay kalahian nianang mga iro sa karsada.

Maayo pay isuhol na lang og tawo nga klaro pang makakapkap sa mga mosulod sa BBRC ang igasto og iro ug i-maintain niini, gamay ra tingale kini og gasto.