Hilabtanon ang simbahan (?)

Ang Simbahang Katoliko nagdala og dakong impluwensiya ngadto sa milyones ka mga Pilipino. Tungod sa pagka-dominante niini sa atong nasud, mayoriya sa mga Pilipino anaa mag-agad sa simbahan kabahin sa unsa mang isyu, ilabina mahitungod sa politika.

Dili ikalimod nga ang simbahan dakog papel nga gihuptan sa dagan sa politika sa Pilipinas. Kini atong nasaksihan sa mga panghitabo sa atong nasud sukad pa sa panahon sa mga Katsila.

Migula ang dakong impluwensiya sa simbahan sa dihang ang kanhi kardinal sa Manila nga si Jaime Sin nangulo sa mga protesta batok sa diktadorya'ng rehimen ni Ferdinand Marcos. Tuod man, human sa gitayopi nga piniliay kaniadtong 1986, gatosan ka libo ang misanong sa awhag ni Sin pagmartsa sa kadalanan aron sa pagpalagpot sa diktador.

Mikalagiw ang diktador ug nagmaya ang katawhan tungod sa paghibalik sa demokrasya sa nasud. Tungod niini, dakong garbo sa simbahan ang pagkupot sa dakong papel sa kampanya pagpalagpot sa diktador.

Ug 14 ka tuig human sa Edsa Revolution, nangulo na usab ang simbahan sa mga protesta batok sa giingong corrupt nga kagamhanan ni Joseph Estrada. Sa makausa pa, liboan ka gatus ka mga tawo ang nagmartsa sa kadalanan aron sa pagpalagpot sa inutil nga administrasyon ni Estrada, kinsa giakusahan nga midawat og minilyon nga salapi gikan sa jueteng ug excise tax sa tabako.

Dinhi sa Pilipinas, kon ang simbahan na gani ang mosulti, ang milyones ka mga sumusunod niini moyukbo gayud dayon. Ug tungod lagi sa ka dako sa impluwensiya sa simbahan, makahimo gani kini pag-aswat ni bisan kinsa ngadto sa labing taas nga posisyon sa kagamhanan.

Sa laktod nga pagkasulti, ang Simbahang Katoliko sa nasud nagtakuban isip usa ka king maker.

Apan gumikan usab niining sige'ng panghilabot sa simbahan sa mga kalihokan sa kagamhanan, miani usab kini og mga pagbatikos gikan sa nagkalainlaing sektor sa katilingban. Matud nila nga mitipas na ang simbahan sa mga gimbuhaton niini tungod kay wala na kini katungod nga manghilabot sa dagan sa politika sa nasud.

Ang Konstitusyon nag-ingon nga kinahanglan adunay separasyon tali sa estado ug simbahan. Ug kini mao ang gibasehan sa uban kinsa mideklara nga gawas na sa hurisdiksiyon sa simbahan ang politika.

Bitaw, alang kanako, kinahanglan klarohon sa simbahan ang hurisdiksiyon niini sa mga isyu nga naglangkob sa politika. Apan ang ubang kaparian moinsister usab nga daghang isyu sa politika ang dunay kalambigitan sa isyu'ng moral nga angay usab hilabtan sa simbahan.

Apan kon mosakay ang simbahan sa politika, dili ba usa na kini ka kalapasan sa atong Konstitusyon nga naglatid nga kinahanglan adunay managlahi nga agianan ang simbahan ug estado?

Ang simbahan usa ka institusyon nga apolitical, nga nagpasabot nga wala kiniy gidapigan nga bisan unsa mang partido politikal sa nasud. Gani, dako kaayo kinig pabor nga naani gikan sa kagamhanan gumikan kay ni bisan usa ka sintimo wala kini giamot ngadto sa panudlanan sa gobiyerno.

Dinhi lamang siguro sa Pilipinas makita ang usa ka simbahan nga mosakay sa kalihokan sa politika ilalum sa rason nga pagpanalipod sa moral sa katawhan nga gialagaran niini. Apan wala kini maayo nga sangpotan. Tungod kay kon kini dili mapakgang, daghan ang nahadlok nga basin unya nga kon ang simbahan mamahimo nga usa ka higante nga partido politikal.

Panahon na nga atong hunahunaon kon angayan ba nga ang simbahan manghilabot sa isyu sa politika sa nasud bisan og sukwahi kini sa gimbut-an sa atong Batakang Balaod.