Nag-antos tungod sa pataka

Uwahi nang tanan. Naapsan na sa panahon. Salamat sa kadugay nga nakatubag sa Malacañang. Ug sa kalangay nga naka-imbestigar sa Senado. Ang tulo ka buwan nga pasidaan ni Senador Risa Hontiveros sa mga kadaot sa government-sponsored sugar smuggling natinuod na.

Nagpabiling taas ang presyo sa asukar. Bisan nagbaha na ang suplay. Tungod sa nagkadungan nga pag-abot sa lokal ug imported nga asukar. Kay gilaktod ang importasyon. Ug tulo ka importers ra ang gitugotan sa administrasyon. Nga mag-piyesta sa 440,000 metrics tons nga asukar gikan sa ubang kanasuran karong tuiga.

 * * *

Tungod sa tulo ka buwan nga paglingug-lingog sa Malacañang ug Senate Blue Ribbon Committee sa iyang exposé niadtong Pebrero, nakabuylo si Hontiveros pagtuon sa mga implikasyon sa:

• Ilegal nga importasyon sa asukar (kay nidunggo sa Pebrero 9, unom ka adlaw sa wa pa pirmahi ang Sugar Order No. 6 sa Pebrero 15); ug

• Pagpabor sa tulo ka importers (nga gikatahong gipili nilang Presidente Ferdinand Marcos Jr., Executive Secretary Lucas Bersamin, ug Agriculture Senior Undersecretary Domingo Panganiban), sukwahi sa nangaging importasyon nga hangtod 30 ka importers ang nakaapil sa subasta.

 * * *

Sakto ang paniid ni Hontiveros, nga gidasonan sa industriya sa asukar, nga tabla rang nagtukod ang administrasyon og kartel sa asukar. Sa ilang pag-insistir nga ang maka-import og asukar mao ra ang All Asian Countertrade, Sucden Philippines Inc., ug Edison Lee Marketing Corp., gitugotan sa Malacañang ang gipaboran nga mga negosyante sa:

• Pagkontrolar pila ra sa imported nilang asukar ang i-anam-anam pagpagawas sa merkado aron di motibugsok ang presyo; ug

• Pagmaniobra pila ang baligya sa asukar, nga baratong napalit gikan sa ubang kanasuran, aron pagpaburot sa ilang ginansiya.

 * * *

Ang pagkahinayon sa nasige og kauswag nga imbestigasyon sa Senado, bisan maniobrahon sa mga alyado sa administraston, makapahinumdom sa tanang hingtungdan nga sa ikaduhang sunudsunod nga higayon nag-antos ang mga konsumidor sa asukar sa ilang pataka:

• Nagnihit ang suplay ug nisulbong ang presyo sa niaging tuig kay gilangay ang importasyon human niinsistir si Marcos nga nahibaw-an sa makuti niyang pagtuon sa industriya nga abunda ang suplay; ug

• Abundang suplay pero taas gihapong presyo sa asukar karong tuiga kay, nakatag-an ka, gisagolan og mga palusot ang importasyon.