Pagbangon nga mas lig-on

Tungod sa kadaghan sa kabalayan ug mga punoan sa lubi ug kahoy nga nangatumba sa bagyong Yolanda, mabantang na ang kinapusoran sa Dakbayan sa Sugbo gikan sa kabaybayonan sa silingang lungsod sa San Remigio sa amihanang Sugbo. Kon nakahigayon pagyahat sa ilang palibot niadtong Sabado ug Dominggo nagkit-anay ang mga molupyo nga pulos sila nanglimpiyo sa ilang mga nataran, nihawan sa ilang mga agianan ug nagsugod na pagpabarug sa ilang mga pinuy-anan.

Sa pag-adto sa department heads sa ABS-CBN Cebu sa Barangay Anapog sa San Remigio aron pag-apud-apod og pinutos nga pagkaon ug binotelyang tubig alang sa 551 ka naapektahang pamilya niadtong Dominggo, among naagian ang mga molupyo nga determinadong nihaw-as gikan sa labing mangtas nga katalagman sa atong panahon.

***

Dihang nangimbitar si Bogo City Mayor Junnie Martinez sa mga molupyo sa Metro Cebu pagduaw sa ilang dakbayan aron pagsaksi sa pagsugod na nila og bangon, gipakaingon nako nga nagpabuhi ra siya og dugo. Apan ang among natukmaan kapin duha ka semana human sa bagyo mao ang di malalis nga mga timaan sa katawhan nga nitimbakuwas na gikan sa pagkapukan.

Daghan nang kabalayan sa Bogo nga nakatapak o nakailis na sa nanglupad nga mga atop. Samtang di tanang biktima makapamalit og bag-ong mga sin ug mga kahoy pagpabarug dayon sa ilang mga pinuy-anan, ang kakabos sa kinabag-an sa mga molupyo wa kababag nila paghipos sa nagbuntaog nga mga sagbot nga gibilin sa bagyo.

***

Mas makapabilib ang among nakit-an sa mga barangay sa San Remigio. Hapit tanang molupyo naglihok--namutol sa mga punoan sa kahoy nga nibabag sa kadalanan ug nanghipos sa nangabali nga mga sanga ug nikatap nga mga dahon ug sagbot.

Di hinuon malingaw ang mga nakigbisog batok sa global warming. Kay gidaoban sa mga molupyo ang tanang biya sa bagyo nga ilang natigom. Hapit tanang kabalayan nagdaob nga naglisod na pagkit-anay ang nagsugat nga mga sakyanan.

***

Mas sayon nga tabangan ang katawhan nga naglihok nang daan, kay sa mga biktima nga hangtod karon nangiyugpos lang gihapon ug nagpaabot lang og dugang hinabang. Way igong pundo ang Bogo, San Remigio ug ubang local government units nga makalahutay sa food o cash for work hangtod sa hangtod. Moabot gyong panahon nga ang mga biktima kinahanglan nang mobarug sa ilang kaugalingong mga tiil.

Gikinahanglan sang tabang sa pribadong sektor. Nga mas dako og puntil ug mas taas ug lahutay. Ang mas dakong tahas pagtikad pagbalik sa amihanang Sugbo ug silangang Kabisay-an iya sa nasudnong gobyerno: Pagtino nga ang nagbaha nga kalibotanong hinabang madawat sa mga biktima ug makabarug ang ilang mga pinuy-anan sa mas luwas nga mga dapit ug nga mas lig-on batok sa mas bangis pang mga katalagman.

***

Email: [email protected]