Nagbangotan ni Lolong

Daghang natandog sa kamatayon ni Lolong, ang higanteng buaya nga nadakpan 18 ka buwan ang nilabay human gipasanginlang nakapatay og lalaki ug nakaangol og batang babaye sa suba sa Bunawan, Agusan del Sur. Kasagaran sa mga naapektahan wa kakita ni Lolong. Apan nasuhito sa kontrobersiyal nga pagkasikop ug pagkatanggong sa hayop nga nakadapit sa pagtagad sa tibuok kalibotan.

Kay ang kadako ug kabangis ni Lolong nahimong simbolo sa pagpaburot sa gahom sa tag-as nga mga opisyal sa gobyerno. Maong ang iyang kamatayon nakapatumaw sa simbolo nga kahinugon nganong siyay nitaliwan, inay ang mas gutom nga mga buaya sa Kongreso ug ubang buhatan sa gobyerno.

***

Nakugang ang kadaghanan sa kalit nga kamatayon ni Lolong. Apan ang mga nag-atiman sa buaya nakabantay na og mga timaan sa inanayng paghuyang sa iyang panglawas:

• Wa siya mokaon sa gitakdang mga adlaw sa paglawog niadtong Enero 23 ug Pebrero 3; ug

• Nagsugod pagburot sa tuong bahin sa tiyan ni Lolong niadtong Dominggo.

Kusganong gipanghimakak sa mga tagduma sa Bunawan EcoPark, ang gidalidali pagtukod nga pinuy-anan ni Lolong, nga ilang gipasagdan ang buaya. Matud nila niapil pag-amuma ni Lolong ang mga eksperto sa Department of Environment and Natural Resources ug Davao Crocodile Park.

***

Human namatay niadtong Dominggo sa gabii, ang lawas ni Lolong gilubong sa ice aron mapreserbar samtang nagpaabot sa necropsy, nga maoy proseso sa pag-abli sa patayng lawas sa hayop aron mahibaw-an unsay tinuod nga hinungdan sa kamatayon.

Gitumbok nga posibleng hinungdan sa kamatayon mao ang kahamtong ni Lolong nga gibanabanang 50 anyos na. Laing gibasol mao ang  kalit nga pagtidlom sa temperatura sa Agusan del Sur dayong tapos sa niaging buwan. Sa pagtuong naluya si Lolong sa katugnaw, gituslob siya og ininit nga tubig apan nabugtoan gyud sa ginhawa.

***

Silang Bunawan Mayor Edwin Elorde ug ubang nag-atiman ni Lolong di ganahang maghisgot sa kahigayonan nga nadali ang kamatayon tungod sa iyang pagkatanggong. Matud sa People for Ethical Treatment of Animals (PETA) ang artipisyal nga pinuy-anan ni Lolong nisangpot sa abnormal ug makadaot nga mga lihok, o zoochosis. Nipasabot hinuon ang Protected Areas and Wildlife Bureau (PAWB) nga di angayng buhian si Lolong kay ang talagsaong gidak-on mahimo niyang hulga sa katawhan.

Wa nay seguro mahinayon pa bang plano pagtukod og duha ka kilometro nga dan paingon sa ecopark aron kapahimutangan sa nagkadaghang lokal ug langyawng mga turista nga gustong motan-aw ni Lolong. Nagmingaw nang tarpaulins nga gipakatap ni Mayor Elorde nga nagpahibawo nga P40 matag usa ang bayad sa mga adlaw nga makita ang tibuok lawas ni Lolong ug P20 matag usa sa mga adlaw nga ulo ray mogimaw.

***

Email: [email protected]