Among bingka

Wa kong katambong sa pagluto sa mga Mandauehanon sa gipanghinaot nga ideklarar sa Guinness Book of World Records nga labing dakong bingka, o rice bread, sa kalibotan.  Apan may kasinatian ko pagtabang pagluto og bingka.  Di ko andam nga makig-indig sa mga Mayol nga nangluto og bingka sud na sa unom ka henerasyon, apan mangahas ko pag-angkon nga ang among bingka maoy labing lamian.  Sa Maramag, Bukidnon.

Akong inahan, nga taga Palompon, Leyte ug ang akong amahan, nga taga Talisay, Sugbo, maoy nagda sa Sugbuanong bingka niadtong layong dapit pagtikad sa ilang umahan.  Dihang gipatuman sa diktadurang Marcos ang land reform, nawa ang yuta ug namiya mi.  Apan seguro kong daghang nahinugon sa among bingka.

* * *

 Di tingali paigo ang kita sa umahan, kansang mga saop wa ikasabot sa akong amahan, kay kinahanglan pa mang mangadlawon ang akong inahan pagluto og bingka.  Niinsistir ko pagtabang niya.  Mas sayo siyang mobangon aron pag-andam sa mga sangkap ug sa hurnohan.  Pukawon lang ko niya kon hapit na maluto ang unang haon aron makatabang paggunting sa putos.

Akong guntingon ang napaig nga bahin sa putos nga dahon sa saging, igo gyong motupong sa ngilit sa init ug humot kaayong bingka.  Nisuway unta ko paggiring-giring sa paggunting apan wa kaayo siya malingaw.

* * *

Daghang troso sa Maramag niadto maong di binuongan kon dili tinuod gyong kahoy ang among sugnod sa ubos ug ibabaw sa hurnohan, nga pinahimo sa akong amahan gikan sa gitabas nga baril.  Kon mapuwa-puwa nang bingka, tusluskon sa akong inahan og tukog ang ilawom.  Kon uga, luto na; kon basa, hilaw pa.

Ang kataposang haon sa bingka kanunay gyong sagolan sa akong inahan og gagmayng mga takos para nako ug sa akong mga igsuon.  Dasigon ko niya pagkaon sa bingka samtang init pa.  Kasagaran paparesan niya og sikwate.  Igo nga mohayag ug mangmata nang akong mga igsuon, ibutang niyang mga bingka sa gamayng basket.  Nga iyang ipalukdo nako aron dad-on sa among mga suki sa merkado tabok sa taytayan.

* * *

Wa ko kahibawo pilay ginansiya sa akong inahan sa iyang raket sa bingka.  Apan di tingali dako kay kausa matag tuig, inig tingbitay na sa iro, paapilon ko niya sa taas nga pila sa mga parokyano sa pagpanghatag sa simbahan og bulgor alang sa mga pamilya nga gipanggutom.

Usa sa tighatag ang akong amahan, nga curcillista.  Pag-abot sa akong turno, iya kong gilaktawan.  Nasuko ang akong inahan pag-uli nakong way dala.  Giaway niyang akong amahan.  Kinsa nipasabot nga di mi angayng moapil og pangayo kay duna pay mga pamilya nga mas nagkinahanglan.  Way world record ang bingka sa akong mga ginikanan.  Apan ila ming gitudloan sa mithi sa ligdong nga panginabuhi.

* * *

Email: [email protected]