Libog sa alkansiya

Dugay na kong nakahukom pagbuak sa akong alkansiya ug pag-deposito sa akong mga sinsiyo sa bangko. Ang nakapugong ra nako mao ang kabug-at sa alkansiya ug ang kalisod pagda sa mga sinsiyo ngadto sa bangko. Nagsige pa kog hunahuna unsay labing sayon nga paagi pagpakanaog sa mga sinsiyo gikan sa akong bay nga nahimutang sa ikaupat nga andana dihang niulbo ang kalibotanong krisis sa ekonomiya.

Nakahukom ko pagbuak sa alkansiya human tambagi sa kadagkoan sa Bangko Sentral ng Pilipinas nga di makatabang sa ekonomiya ang pagluklok sa kuwarta. Gawas nga gipahinumdoman pa gyod ko nila nga nakatampo ko sa kanihit sa sinsiyo sa mga tindahan.

* * *

Karon, naglibog na ko. Ipabilin bang akong mga sinsiyo sa nga nakapuno sa dakong babuy-baboy? O hinay-hinayan na paghakot ngadto sa bangko?

Di ingon ana kadaghan ang akong mga sinsiyo. Nakaseguro kong gamay ra kaayong epekto sa bisan unsa nakong buhaton ngadto sa kinatibuk-ang ekonomiya. Di mosamot paghagsa ang ekonomiya kon pabiling tagoan ang mga sinsiyo. Samang di sab molambo kon ako nang ibalhin sa bangko.

Apan nahadlok kong wa ko mag-inusara. Nagtuo kong duna pay ubang mga Pilipino, nagbasa man gani tingali ini ang pipila nila, nga nagpabusdik sab sa ilang mga alkansiya. Nagduda sab ko nga mao ni ang panghunahuna sa minilyon ka mga molupyo sa nagkalainlaing kanasuran nga pulos nabalaka unsay ilang dangatan ning gikalisangan nga krisis.

* * *

Kining maong kalibog maoy gibasol nga hinungdan sa kayagaw karon sa kalibotanong ekonomiya:

• Ang pagdumili sa mga konsumidor paggasto sa ilang kuwarta maoy gibasol nga nakapahiyos sa kalibotanong ekonomiya; apan

• Ang kapakyas sab pagtipig sa kuwarta maoy gibasol nga hinungdan sa ekonomikanhong krisis nga unang niigo sa Estados Unidos ug nakapatay-og sa Uropa ug ubang kanasuran sa kalibotan.

Maong wa na ko mag-inusara sa akong kalibog:

• Kon ipabilin ang mga sinsiyo sa alkansiya mahimong sak-on mig kawatan ug mapilde ang akong kuwarta; apan

• Kon i-deposito sab sa bangko, unsa may garantiya nga luwas ang akong kuwarta nga pipila nila nagpataka man lang sab diay maong nangahagsa?

* * *

Ang nagkadaiyang mga tambag gikan sa mga eksperto sa ekonomiya wa katabang pagpapas sa akong kalibog:

• Pipila nila nitambag nga padayon kong mogasto sa akong kuwarta nga mora lag way krisis nga nahitabo;

• Ang uban nitambag sab nga angayng tipigan ang akong kuwarta pangandam nga mas mograbe pang krisis;

• Ang uban nipasidaan sab nako sa di pagpangutang; apan

• Ang uban nipasidaan nga kon di na ko mogasto ni mangutang mosamot paghiyos ang ekonomiya, motidlom ang ekonomikanhong kalihokan, mas daghang mga patigayon ang manera ug mas daghan ang mataktak sa trabaho, nga mopatinuod sa gikahadlokang mas grabe pang krisis.

* * *

Email: [email protected]