Sad-an diay ang militar?

Dili nato angay'ng basolon ang kasundalohan nga napatay nila kadtong atong igsoong Sugboanon atol sa usa ka gubat batok sa mga rebelde didto sa kabukiran utlanan sa Dauin ug Zamboanguita, Negros Occidental.

Karon pa ko misalmot pagtuki niining maong isyu human nga ang New People's Army (NPA) - pinaagi sa ilang website - mikonpirmar na g'yod nga ang napatay nga si Rachelle Mae Palang tinuod g'yod nga rebelde.

Gibasa g'yod nako ang press statement sa NPA ug akong nasayran nga ang registered nurse nga si Palang nahimo na g'yod diay nga rebelde ug mao nga nakauban niya ang mga NPA fighters atol sa maong higayon.

Tinuod, anugon kaayo ang kinabuhi sa maong nurse apan wala kita'y mahimo kay miuban man siya sa mga tawo nga nahimo na nga kontra sa balaud bisan ug siya wala pay armas sa maong higayon.

Mora'g motoo ko nga si Rachelle wala g'yod magdala og armas dihang siya napatay kay ang ikatulo nga armas nga nakaplagan sa mga militar human sa gubat, iya man diay kini sa rebelde nga nasamdan sa enkwentro.

Hatagan nako og gibug-aton ang pamahayag sa mga rebelde - pinaagi sa ilang tigpamaba - kay dili mahitabo nga mamakak pa sila kon si Palang armado pa sa maong higayon kay giangkon man gani nila nga ila kining kauban.

Apan mao lagi, kay diha man si Palang sa grupo sa mga armadong rebelde atol sa gubat, dili nato mabasol ang mga militar nga nakaigo ug nakapatay niya.

Angay g'yod nga mangandam ang mga sakop sa militar nga anaa gidestino sa Negros kay sigurado nga manimalos kanila ang mga kauban ni Palang.

Tan-awa, duha ka sundalo sa kagamhanan ang napatay sa mga NPA didto sa kabukiran sa Sta. Catalina, Negros Oriental kaniadtong Dominggo sa buntag.

Ang pagkapatay ni Palang sigurado nga maoy maghaling og sunod-sunod nga gubat tali sa mga rebelde ug kasundalohan. Bisan tuod og walay labot ang kapolisan sa maong gubat, apan angay sila nga magbantay.

Kamong mga batan-on nga hinay-hinay na nga nasudlan sa ideloheya sa kumunismo, mas maayo nga maghinay-hinay na kamo pagtimbang-timbang kon angay pa ba kamo nga mopadayon sa inyong tumong.

Maglagot g'yod hinoon kita kon ang atong mga opisyal sa kagamhanan dili maantigo nga mosulbad sa atong mga problema ug hinoon sila pa ang motiwas sa nagtakilid natong nasud pinaagi sa pagkawkaw sa atong salapi.

Apan ang pagsalmot sa giingon nila nga "armadong pakigbisog" mora'g dili maoy sulbad. Unsaon, sagad sa mga mahimong opisyal sa kagamhanan matintal man g'yod sa pagpangilkil sa kwarta sa katawhan.

Dili sayon ang pagsakripisyo isip usa ka rebelde. Tiaw mo, talikdan niya ang iyang pamilya aron lang g'yod moipon sa armadong pakigbisog sa kabukiran.

Tingali, duna g'yoy mga higayon nga bation sa mga rebelde ang dili matukib nga kamingaw ngadto sa ilang pamilya nga gitalikdan nila tungod sa ilang kawsa.

Daghan tingali nga mga adlaw ug gabii nga matumog sila sa uwan sa pagtago-tago sa kabukiran kon dili sila makadangop og kabalayan. Anaa kanunay ang kapeligro nga basin og masakpan sila sa militar, sama sa nahitabo ni Palang.

Sayonan ka nga kon ang mga militar makadawat og report nga dunay mag-anhaan nga rebelde sa usa ka lugar, hup-an kini dayon sa mga rebelde nga utro pa nga dili maglihok sa ilang nahimutangan bisan pa'g mag-uwan.

Alang sa mga Scout Rangers, ang bati kaayo nga panahon dili nila tagdon basta matuman ra nila ang ilang tahas. Buyno, kaninyong mga militar, awhagon kamo nako nga ayaw kamo pag-abuso.

Unya kamo usab nga mga rebelde, hinuktuki ninyo nga dili maayo ang paghimo og armado nga makigbisog kay lisud g'yod kaayo nato malupig ang armadong kusog.

* * *

Balik ta sa NPA, bilib ko kay nagtinil gayod sila og kaugalingon nilang website. Sama kaniadto nga makahimo usab sila og sibya sa radyo - diha ra hinoon sa FM frequency - ug panahon ra nga mo-sign off na ang kadaghanan sa mga FM stations.

Mga utokan man g'yod ni ang mga opisyal sa rebelde kay sagad nila nakahuman man gani og mga kurso ug sagad mga nagtungha pa sa unibersidad nga iya sa kagamhanan.

Sigurado ko nga basin karong adlawa, mohatag na usab og kalamboan ang tigpamaba sa NPA kabahin sa enkwentro nga nahitabo didto sa Sta. Catalina diin nakapatay sila og duha ka sundalo.

* * *

Kon duna mo'y kumentaryo, ipadala lang sa akong e-mail address: [email protected]