Oil Deregulation Act wagtangon

Nanglimbawot ang balhibo sa taga Bohol dihang nabutyag ang giingong kalambigitan sa kanhi mayor sa lungsod sa Panglao sa bangis nga paglugos ug pagpatay sa iya ra nga kabanay kaniadtong 2004.

Ang mga taga Bohol nga ania na sa Sugbo magpuyo nangindahay g’yod nga kahatagan og hustisya ang kamatayon sa biktima nga si Vivian Dumaluan nga gipatay didto sa barangay Bolod, Panglao kaniadtong April 27, 2004.

Gibasa nako ang balita nga napublikar sa The Freeman-region page kaniadtong miaging semana nga naglambigit ni kanhi mayor Doloreich Dumaluan sa maong krimen.

Daw sa dili ko makatoo nga siya ang mastermind sa pagpatay sa iyang paryente, ilabi na nga ang biktima pareho gani niya’g apelyedo.

Apan kay duna may bag-ong witness nga mitug-an nga ang kanhi mayor maoy utok sa maong krimen, angay kini nga sutaon pag-ayo.

Si kanhi mayor Dumaluan wala gayod maapil sa kaso nga gisang-at sa korte kabahin sa pagpatay ni Vivian kay ang gipasakaan og kaso mao ra man ang usa ka Narciso Maghamil.

Apan karong bag-o, usa ka Alex Dasco nga miangkong kanhi drayber ni Dumaluan, migawas ug mitug-an nga apil siya ug ang kanhi mayor sa maong linuog nga pagpatay nga gitumong kuno aron ang isyu gamiton sa politika.

Seryoso kaayo ang pasangil nga si Dr. Dumaluan maoy “mastermind” sa pagpatay sa iyang kabanay aron nga gamiton kuno ang maong isyu batok sa kaatbang niini sa politika niadtong 2004 nga si Benedicto Alcala.

Didto kuno gihimo ang plano sa paglugos ug pagpatay ni Vivian sa usa sa mga cottage sa beach resort ni Dr. Dumaluan kaniadtong Abril 23, 2004.

Gituyo kuno ni Dr. Dumaluan nga ang pagpatay himoon Abril 27 kay nalantaw nila nga minus ang mga tawo nga moadto sa beach resort nianang higayona.

Taliwala sa pagpanghimakak ni Dr. Dumaluan sa maong pasangil, ang katawhang mga Bol-anon naglaum nga unta ang mga government prosecutors sa Bohol mohimo g’yod unta sa ila nga trabaho.

Daghan ang gikuyawan kay nahulagway nila nga impluwensyado kaayo ang kanhi mayor sa mga polis.

Apan apil ako naglaum nga unta, ang mga provincial prosecutors sa Bohol, mopatigbabaw kun unsa man ang mga ebidensya nga makahatag og hustisya sa biktima.

* * *

Angay na g’yod nga ang mga magbabalaud mohimo na og lakang aron wagtangon ang Oil Deregulation Act nga naghatag og katungod sa mga fuel ug oil companies nga makapausbaw sa presyo sa ila nga baligya nga dili na mag-agad sa kagamhanan.

Sayonan ka, mimahal ang presyo ug minihit kuno ang mga bugas sa pagka karon, apan ang sweldo mao lang gihapon. Samtang paspas ang pagsaka sa mga palaliton, posible nga mosaka usab unya ang pletehan.

Kun dili man usab pausbawan ang pletehan sa mga publikong sakyanan sama sa bus, jeepney ug taxi, masakripisyo pag-ayo ang mga drayber niini kay mogamay man ang ila nga mga kinitaan.

Duna ko’y silingan nga buta nga igo lang intawon magpakilimos alang sa inadlaw nila nga pagkaon, nagbagolbol tawon kay misamot kuno kalisod ang iyang kahimtang tungod niining ulahi nga kalamboan.

Nakapanglingo-lingo ko nga nagtan-aw sa presyo sa diesel kon krudo kaniadtong miaging gabii. Tiaw mo, gikan sa P39.26 ang matag litro, giusbawan kini ngadto na sa P40.26 ang litro.

Ang gasolina miabot na og P49 ang litro. Kun ang usa ka taxi magdagan-dagan nga walay pasahero sulod sa tunga sa oras, hayan makahurot kini og usa ka litro og alkanse na kaayo ang drayber.

Supak g’yod ko nga ipadayon ang paghatag og katungod sa mga oil dealers nga makapamahal sila sa presyo sa ila nga mga produkto nga dili na kinahanglang mananghid sa kagamhanan.

Kinahanglang wad-on g’yod ang Oil Deregulation Act. Awhagon nato ang mga Sugboanong kongresista – sama nila ni Kongresista Tony Cuenco, Raul del Mar, Nerissa Soon-Ruiz, Pablo John Garcia, Pablo Garcia Sr., Benhur Salimbangon, Eddie Gullas ug Red Durano – nga mopasiugda niining maong lakang.

Kun ipadayon ang paghatag og pagtugot sa mga oil companies nga sila ra ang makabuot sa idling presyo, padayon sila nga moabuso aron pagpaburot sa ila nga panudlanan.

Ang pagmugna god sa Oil Deregulation Act gitumong unta nga magkompetensyahay ang mga oil companies aron kadtong barato og presyo maoy kusogan sa mga customers.

Apan tan-awa, ang ila nga presyo nagkapareha lang. Masabot kaayo nga nagsabot ra sila kun pila ang ila nga baligya. Sa laktud, walay pulos ang Oil Deregulation Act.

*  *  *

Email: [email protected]