Handumanan sa usa ka awit

Mahal ko ikaw, Eden, mahal na mahal,” namulong si Gally sa iyang kaugalingon samtang naghanduraw sa ilang mga nangagi. “Apan nahadlok ako nga dili ko hikit-an ang talagsaong hiyas sa asawa kong namatay diha kanimo, busa mopalayo na lang ako.”

Nahinumdom pa siya sa gisulti ni Eden, usa ka higayon niana, “abi nimo, Gal, nagpahimalad ako ug nindot kaayo ang gisulti sa maghihimalad.”

“Unsa man?” misuna si Gally.

“Nga wala ako magmalipayon sa akong bana apan diha kanimo, magmalipayon ako.”

“Apan unsaon man nato ka magmalipayon nga maldita man kaayo ka, ug ikaw ray misulti nako niana?”

“Maldita tuod ko, apan submissive man usab ko nimo.”

“Hinaut, Eden, hinaut.”

Minyo si Eden apan bulag sa iyang bana samtang si Gally, minyo usab apan unom na ka tuig nga masakiton ang iyang asawa ug wala na sila’y sex kontak. Apan luyo niining tanan, mahal pa gihapon ni Gally ang iyang asawa. Silang duha na lang ang nahibilin sa ilang gamay nga balay kay ang ilang mga anak may mga pamilya na ug tua na sa Manila manimuyo.

“Pa, ikaw na man lang usa dinhi,” matud sa usa niya ka anak sa dihang miuli sila aron pagtambong sa haya sa ilang inahan, “adto na lang sa Manila aron dunay makatan-aw nimo.”

“Dili ko kini kabiyaan, Grace,” mitubag si Gally, “kay daghang handumanan nga gibilin dinhi si mama mo nga dili ko hikalimtan.”

Mitawag usab kang Gally ang iyang umagad nga tua sa Amerika, Pa, hain may maayo, kun ari ka na lang diri aron sab ka makalimot sa imong mga kaguol diha.”

“Sige lang, Dong kay kun makahunahuna ko pag-anha diha, magpahibalo lang ko nimo,” tubag ni Gally.

Karon nga biyudo na si Gally, may kagawasan na unta siyang mokuha og ikahulip sa nawala niyang kapikas, apan gipangita man niya ang talagsaong hiyas sa iyang asawa nga wala niya igkita sa uban. Si Eden na unta ang iyang ipuli sa maong luna, sanglit iya kining gimahal, apan may kahi-ubos usab siya niini. Busa nakahukom siya nga paaboton ang hustong panahon.

“Hinahanap kita, sa aking pangarap,” nagkanta si Gally samtang nanghipos sa gamit sa namatay niyang asawa, hinahanap kita sa lungkot at hirap. Isang ngiti mo lang, puso ko’y nabihag, tatawagin, hahanapin pa rin kita,” misugod dayon pagpanaligding ang mga luha ni Gally nga sama sa bul-og sa tubig nga dili niya kapugngan. Mibakho nalang siya nga nagakos sa gamit sa iyang asawa. (Katapusan)