Kalisod sa pagbakwet
Nawad-an og pailob si Baltazar Tribunalo, pangu sa Cebu Provincial Disaster Risk Reduction and Management Office, samtang nagsud-ong gikan sa ibabaw sa bungtod nga maoy gigikanan sa niawas nga suba sa utlanan sa lungsod sa Carmen ug Dakbayan sa Danao sa amihanang Sugbo: Kinahanglang ibalhin na g'yud sa mas luwas nga mga dapit ang nameligrong mga molupyo.
Di lang sa Carmen kon dili sa tanang mga tampi sa mga suba sa Sugbo. Niangkon si Tribunalo nga mao sab ni ang ilang awhag human sa pag-awas sa sapa sa Ronda sa habagatang Sugbo duha ka tuig na ang nilabay. Unsa may kalainan ning higayona?
***
Political will. Matod ni Tribunalo mao ni ang angay’ng huptan sa lokal nga mga opisyal sa di pa moabot ang sunod nga katalagman. Di sayon ang permanente nga pagpabalhin sa mga molupyo. Nga samtang mapugwat human sa katalagman mawili nga mobiya sa dapit nga ilang namat-an og buot ug tinubdan sa ilang panginabuhi.
Apil sa wa pa maleksiyon hangtod karon mao ang mga biktima sa Yolanda, ang labing bangis nga bagyo sa kasaysayan, kapin sa tulo ka tuig nang nilabay: Nagdumili gihapon pagbalhin kay dugay pang moabot ang sunod nga Yolanda samtang dinalian ang kagutom kon mapalayo sa ilang panginabuhi.
***
Pila ka semana sa wa pang baha sa Carmen niadtong Domingo sa kadlawon, nagkatagbo diay silang Gobernador Junjun Davide, Mayor Gerard Villamor sa Carmen, ug Tribunalo mahitungod sa dinaliang panginahanglan pagbalhin sa 200 ka pamilya duol sa sapa.
Nitanyag si Davide sa bakanteng luna sa Carmen nga gipanag-iya sa Kapitolyo isip relocation site. Apan nibalibad ang mga molupyo. Nanghinaot si Tribunalo nga ang trahedya makausab sa ilang hunahuna.
***
Gihangop ni Tribunalo ang pasalig ni Mayor Villamor sa pagpugos pagpabalhin sa mga molupyo bahala na kon mapilde siya sa sunod nga piniliay. May sukaranan ang mayor nga mangisog kay ikatulo na diay tong pag-awas sa sapa ug namatyan sa matag higayon.
Nipasalig si Tribunalo nga di pasagdan ang balhinon nga mga molupyo. Hatagan sila og alternatibong mga panginabuhi ug ubang hinabang pagsugod sa bag-ong kinabuhi. Malaumon siyang kon molampos sila sa Carmen mas sayon nang pasundon ang ubang nameligro sang mga dapit.
- Latest