Impact sa inflation ngadto sa national budget

Sa 2023 nga survey sa Pulse Asia, nakita nga “95% of Filipinos are spending more on food, but more than half are actually eating less. As a result, matud dinhi, “large chunks of the budget are devoted to assisting the population in coping with the impacts of inflation.”

Mao ni ang hulagway sa 2024 natong national budget, nga kon tukma ang atong pagsabot, aduna gayuy impact ang inflation ngadto niini. Nga ang dakung pahat niini, kan-on sa pagpanagang sa impact sa inflation.

Ug matud dinhi, “National Economic and Development Authority (NEDA) Secretary Arsenio Balisacan noted the negative effects of inflation on economic growth. He explained that inflation drives  up the cost of goods and services, leading to reduced consumer spending.”

Earlier, gi-question ni Senate Minority Leader Aquilino Pimentel III ang impact sa inflation on the  national government’s budgeting. Matud niya, gi-aprobahan sa Kongreso ang 2023 national budget ang, uban sa paglaom nga ma-realized ang gi-target nga inflation rate.

Apan, ang inflation for 2023 exceeded the target range of 2% to 4%. “Do we use our budget to obsess with that (2023) budget? Kasi, looks like it really does not affect much the process,” matud ni Pimentel. 

Libog na ang atong kutaw niini. Subra ra ba ka technical ang ilang mga terms dinhi, nga ang non-financially-oriented nga utok maglisud pagsabot.

Anyway, ania ang budget secretary, si Amenah Pangandaman, “Because of the unexpectedly high inflation resulted in the lower growth performance, as you could see the domestic demand growth was lower than expected, particularly household consumption was negatively affected by the high inflation, and because that high inflation was also associated with high interest rate with the lag, that also affected the investment side of the equation,” katin-awan ni Balisacan.

Atong makita ang resulta o impact sa pagsaka sa inflation rate. Mihinay ang growth performance, ang produksiyon; ang domestic demand growth, labi na, ang consumption sa panimalay.       

Na-feel baya kini kanato karon, ang negative effect sa inflation sa atong ekonomiya. Hinuon, adunay mga lakang ang gobiyerno pag-minimize sa impact sa inflation. Ang National Expenditure Program (NEP) naglakip og mga povisions alang sa mga social assistance.

Kon magpadayon ang pagsaka sa inflation, dugang hinabang ang i-allocate pinaagi sa concerned nga mga ahensiya, sama sa Department of Social Welfare and Development (DSWD).

Ang proposed budget alang sa Pantawid Pamilyang Pilipino Program (4Ps), gipatas-an gikan sa P106.3 billion niining tuiga, ngadto sa P114.2 billion for 2025. an sa the government’s flagship poverty alleviation program, went up by P7.9 billion, going from P106.3 billion in the 2024 budget to P114.2 billion in the 2025 ubos sa NEP kon National Expenditure Program. 

Kahibawo man ta, kining Pantawid Pamilyang Pilipino Program, mao ang flagship project sa atong gobiyerno, nag-una sa tanang project nga una, kon poverty alleviation, kon papakunhod sa status sa kawad-on sa nasud. Mao nga daku ang allocation niini sa national budget,

Ug dugang ni Balisacan, Executive Order 64 has introduced a wage hike for civilian government workers, with P70 billion allocated in the 2025 NEP for this purpose.