Una sa tanan, kini una: “By the year 2030, the country’s demographic can already be considered an aging population,” kini sumala sa Commission on Population and Development (CPD).
Kining 2030 layo pang paimawon (6 years from now), apan, di lang hibaw-an, mokalit lang kini’g abot. Gani karon layo pa ang 2028, apan, ang gilantaw sa atong mga politko, mao na ang 2028 presidential elections, labi na niadtong gusto kaayong mag-presidente o mag- prime minister kon madayon ang Cha-cha.
Generally, samtang dili kaayo kusog ang pagtubo sa atong population, apan, on the other hand, kusog ang pagdaghan sa elderly population, nga matud ni Lisa Bersales, CPD executiuve director, “The UN (United Nations) then can already classify the Philippine population as an aging one.”
Sa ato pa, nagkadaghan kitang mga senior citizens, ug natural, magkadaghan usab ang kinahanglan hatagan sa mga pagtagad ug pag-atiman sa atong gobiyerno.
“We at the CPD already alerted concerned government agencies on this since there is a need to make better the living conditions of our senior citizens,” nagkanayon si Bersales.
Unsa man kining ageing population? Ania: “An aging population refers to the increase in the percentage of older people, or those aged 60 years and above, in a given country. This also means the number of the young population, or those aged 15 years old and below, is decreasing.”
Ngano man ni? Gi-attribute kini, o ang nakaingon niini, sumala sa CPD, mao ang COVID-19 pandemic, kay matud pa, niadtong panahona, diin na-confiend kita sulod sa atong mga panimalay, “only a few (couples) got married. There were also a small number of women who gave birth,” Bersales said.
Kahibawo man ta nga niining panahona, wala na kita makabisita sa atong mga loved ones and other loved ones, sa mga friends ug sa mga very close friends.
Anyway, laing hinungdan, kining giingon sa United Nations Population Fund and National Economic and Development Authority, mao ang pag-implementar sa K-12 program dinhi sa atong nasud, diin ang mga estudyante mi-focus sa pagtuon, nga mi-resulta sa pagkunhod sa teenage pregnancies, kay niminus na man ang ilang kalihokan ug paglingaw-lingaw.
“Since there were additional years added to the basic education of the youth, this meant the focus of young members of the population now are on their studies, thus delaying activities causing teenage pregnancy,” nagkanayon si Bersales.
Projection sa CPD nga karong tuiga, muabot ang atong population to 112 million. Daghan na kaayo ang pakan-on. Mo-20 pesos pa ba kaha ang kilo sa bugas?
Manghinaut kita nga kahatagan na sa unang mga pagtagad ang agricultural production, aron dili na kita magsalig kanunay sa rice importation, ug ubang food products. Ug mahimo kini nato kon atong i-modernize, o i-mechanize ang atong pag-ugmad sa kaumahan. Pagkakaron, it seems nga nagsalig gihapon kita sa mga kabaw ug baka, ug walay klaro nga irrigation system.
Sa ato nang gibalik-balik dinhi, unahon gayud ang food production, aron nga kon magkina-unsa man ang panahon, ug kon usa may mahitbo, at least, dili magutman ang katawhan.