Namatikdan kining pagsaka sa presyo sa palaliton sa kamerkadohan ilabi na sa pagkaon. Mismo ang ahensiya sa gobiyerno nga nagtutok sa tanang industriya sa patigayon sa pagkaon nakamatikod sab niini.
Pagsud ning tuiga misaka ang presyo sa mga palaliton ug serbisyo gikan sa 4.2 percent sa Enero hangtud 4.7 percent sa bulan sa Pebrero, ang labing nagrabehan sa pagsaka sa presyo mao ang pagkaon.
Diha sa Carbon Public Market sa Cebu City nabatyagan ang pagsaka sa presyo sa mga palaliton ilabi na sa karneng baboy. Ang kanihit sa supply niini maoy nakapamahal ug maong nihit tungod kini sa pagkuyanap sa African Swine Flu.
Dili lang karneng baboy maoy misaka ang presyo kondili hasta sab ang presyo sa mga utanon, prutas, mga lamas, isda ug uban pang pagkaong gikan sa dagat.
Duna man tuod mga alternatibong supply sama sa mga isdang gikan sa mga fishponds apan kuwang gihapon kaayo aron makaimpluwensiya sa presyo sa ubang palaliton.
Dinhi sa Sugbo, wala pay kaso sa ASF nga namatikdan mao nga pwerte kahigpit ang kapitolyo ug mga LGUs pagmonitor sa supply sa karneng baboy kun diin kini gikan.
Tungod kay gidili man ang pagpasulod og mga karneng baboy gikan sa mga lugar nga naapektahan sa ASF, mas maayong tabangan sa gobiyerno ang lokal nga industriya sa pamuhi og baboy.
Kinahanglan sab tabangan ang mga mag-uuma sa kabukiran aron modako ang abot sa ilang tanaman hasta ang mga fishponds tungod kay dako kaayo sila og ikatampo sa supply sa pagkaon diha sa kamerkadohan.
Ang mga LGUs ug mga lokal nga ahensiya sa nasudnong gobiyerno kinahanglang magkasinabot aron sa pagtabang sa mga mag-uuma, mga namuhi mga hayopan, ug mga isda pinaagi sa pagtudlo kanila og mga bag-o ug modernong pamaagi aron modako ang ilang abot.
Kung mabuhat kini siguro gyud nga dili magnihit ang supply sa pagkaon sa nasud ug pinaagi sab niini mobarato ang presyo sa mga pagkaon nga labing importante sa tanan. Samtang tinuod dili tanang gikinahanglan sa mga taga siyudad mahatag sa taga probinsya, apan dako og matampo ang naulahi aron mabalanse ang epekto sa inflation rate kund produktibo sab kini.