Sa inengles pa 'acid reflux' o (GERD) 'Gastro Esophageal Reflux Diseases.' Nga matud pa kun pasagdan lang, mahimong kanser, asthma, laryngitis ug makahilis sa enamel nga proteksyon sa ngipon.
Kalagmitan nga hinungdan niini mao ang pagpagutom o sa di pagtultol sa tingkaon unya mamawi ug magpabusog sa pagkaon. Ang estomago o tiyan nga wa nay hilison nga kaon, moabli ang balbula ini nga ang asido mosaka sa tutonlan maong mora’g mangaslom ang pamatyag nato. Ug grabe makakuyap nga mosakit ang kutokuto o ang sentrong ubos nga bahin sa dughan.
Sagad sad sa mga hinungdan niini mao, kun may diabetes, asthma, laryngitis, tambok (obese) ug alcoholic (palainom). Apan makontrolar kini o maalibyo sa natural nga paagi sa disiplina o hustong estilo sa pagkaon.
Kalagmitan sa ihatag sa doctor ining tambal kanang mga 'antacids', nga adunay sayd-epek o makadaut kun permihon.
Kay inanay mosamot kanipis ang lining, nawala na ang tisyu (micro-flora) nga depensa sa asido (gastric acid). Busa sulayan nato kining mga natural nga pang-alibyo niining sakita;
* Kamunggay— Hugasi og magpuga’g bali’g 1ka kutsarita ini og imna kada 30 minutos sa dayon nga tingkaon. Ighuma’g kaon 30 mins una moinom tubig.
* Dulao o luy-ang dag(yellow) — magpabukal og 3 ka basong tubig. Unya 2 ka kumagko sa dulao nga hugasa’g maayo, ilunod ug pahinaya sa kalayo sud sa 15mins. Imna sama sa tsa. Ihinubig kini pagtumar sa duga sa kamunggay.