Kang kinsang pagbuot?
Gisugdan na ang conclave didto sa Vatican. Su’d sa mosunod nga adlaw, mabati na ang pu’ng nga ‘habemus papam’ kon ‘we have a new pope’ o aduna nay bag-ong santo papa. Human sa halos usa ka buwan nga pagpaabot, mahatagan na og katumanan ang dugay nang gipaabot sa kapin bilyon ka mga katoliko sa kalibutan. Sa maong takna, matubag na ang dugay nang mga pagduda, kinsa sa 115 ka mga cardinal ang mosunod sa lingkuranan ni San Pedro, ang labing unang santo papa sa katolikong simbahan. Sa maong adlaw, hangpon sa kalibutan ang mosunod nga lider sa usa sa labing dako nga simbahan sa nasud ug adunay labing karaang mga tradisyon.
Apan kinsa ba ang magbuot sa kung kinsa ang angayan nga pilion. Adunay 115 ka kwalipikadong cardinal nga kandidato sa pagka-santo papa ug adunay gahum ‘sab nga moboto sa mosunod nga santo papa. Tunga-tunga sa pagsulbong sa bag-ong teknolohiya, duha ka mga cardinal ang nangonsulta ug nidangop sa Twitter aron sa pagkuha sa pulso sa katawhan kinsa ang angayan sa posisyon. Ang media, sa iyang dakong gahum sa pag-impluwensya sa mga tawo, aduna say nag-unang mga panga’n nga gipagawas isip mga papabili. Ang Vatican nga adunay katakos sa pag-impluwensya sa proseso, nipasupot ‘sab sa ilang mga nag-unang kandidato alang sa pagka-santo papa.
Ang simbahan nipatin-aw nga gikinahanglan nga pinaagi sa giya sa espiritu santo, makapili ang usa ka cardinal sa tawo nga tukma sa labing dakong posisyon sa simbahang katoliko. Pinaagi sa mga pag-ampo, nagtuo ang mga cardinal nga dili sila ang magbuot, apan ang kahitas-an kinsa ang mosunod nga mangu’ sa iyang simbahan. Usa ni ka dakong tahas nga puno sa mga pagduda ug kwestiyon. Ang labing mahinungdanon nga matubag sa mga cardinal ang tinuod nga kwalipikasyon sa bag-ong molingkod nga santo papa. Sa kadaghan sa problema nga giatubang sa simbahan, di’ ordinaryong cardinal ang tukma sa maong katungdanan.
Sa labing unang higayon—bukas nga gidawat karon sa simbahan ang iyang mga kasaypanan. Si Pope Emeritus Benedict XVI nangayo og pasaylo kaniadto sa mga kasaypanan nga nahimo sa mga Obispo ug kaparian gikan sa pagpanamastamas sa katawhan labi na sa mga kalalakin-an. Ang maong lakang ang naghatag og dakong pagtahod sa simbahan nga bisan pa sa iyang tahas sa paggiya unta sa mga tawo o layko--- aduna pud diay ni panginahanglan nga magiyahan sa mismong mga tawo o mga layko. Ang maong pagpaubos nidani og daghang pagsaway. Apan mas nisibaw ang pagdayeg nga gihimo sa simbahan. Ang sunod nga santo papa, maantigo unta nga magpa-ubos ug moangkon sa iyang mga kasaypanan. Sa maong paagi lang subling hangpon sa mga tawo ang simbahang katoliko sama sa pagdawat niya kaniadto.
Daghan ang nag-ingon, di’ mayo nga tiguwang nga cardinal ang pilion nga santo papa. Mas labing maayo kung batan-on nga adunay kaabtik sa pagsanong sa mga problema sa mga simbahan sa kalibutan. Apan alang sa uban—nabalaka sila nga kung batan-on, taas ang katungdanan nga iyang huptan ug basin di’ ni makaako sa tahas nga ihatag kaniya sa simbahan. Kung tuhoan ang social media ug mainstream media, daug nang daan ang Pinoy nga cardinal nga si Luis Antonio Tagle. Apan kun paminawon ang mga kabalaka ug mga pagduda gikan sa mga kritiko nga batan-on ra siya, kuwang sa kasinatian ug basin sa kauwahian, mobuhi lang sa katungdanan. Makapasubo! Kung nagtuo ang simbahan nga lihok tanan sa espiritu santo ang proseso sa pagpili—di’ na nila igsapayan ang edad, ang kasinatian o bisan ang nasud nga gigikanan.
Apan sama natong yanong katawhan, di’ malikayan nga mopatigbabaw ang personal nga motibo, intension o tumong. Ang mga cardinal sa ilang bahin—aduna ‘sab ining tanan. Sa proseso sa conclave nga giisip nga dakong sa’ ang pagbutyag sa mga panghitabo, wa’y nasayod unsa ang tinuod nga mga lakang atol sa conclave. Apan kung nagtuo ‘ta nga adunay giya sa espiritu santo ang mga cardinal atol sa proseso sa pagpili, di’ na nato kwestyonon kinsa man ang mogawas sa balkunahi sa St. Peter’s Basilica atol unya sa pormal nga pagpa-ila-ila kaniya sa katawhan.
Email: [email protected]
- Latest