Your Honor, puwede ko ma-exempted sa piyansa?†sukod ni Ian Yano ni Judge Nito Sayon, huwes sa Regional Trial Court, Branch 99 sa lungsod sa Perdible. Bag-o lang siyang gibasahan sa kasong Malversation kay isip opisyal sa ilang barangay, nalambigit sa pagpangawkaw sa salapi sa barangay. Wa siya’y abogado. Nag-appoint lang ang huwes og abogadong naatol nga nitambong nga mo-asister niya para lang sa arraignment. Ulitawo ni si Ian.
Dunay depekto sa lawas. Matawag nga disabled siya o handicapped. Kay lutay ang toong paa ug batiis. Naagian og polio. Unya nagkratsis lang siya. Kasagaran sa mga tawong ingon niini, di magpanuko og sulti sa ilang hunahuna. Bisa’g kinsa ang pakig-istoryahan. Naatol nga ang huwes dili istrikto, nitubay niya.
“Unsa may hinungdan nga di ka gustong mopiyansa?†sa huwes. “Di man ko kadagan, judge. Busa di ko kaeskapo. Kanang piyansa birahon man lang na’s gobyerno kun moeskapo ang gipiyansahan†ni Ian. “Tinood na, nga di ka kadagan. Apan wa may balaod nga nag-ingon nga ang mga disabled o handicapped nga tawo, exempted sa piyansa. Apan bisan pag di ka kadagan, kun moeskapo o molayas gyud ka aron dili atubangon imong kaso, mahimo man nimo†sa huwes.
“Unsaon man nako pagdagan nga maglisod man gani ko’g gamit sa akong kratsis?†ni Ian. “Di man ka kinahanglang modagan. Puwede man ka magpa-kidnapkidnap sa imong kaugalingon. Kamao man ka mosakay og trak. Busa makaeskapo gihapon ka bisa’g di ka kadagan,†sa huwes. Nakapahiyom si Ian. Kay abi’g makalusot siya. Kay wa pa siya ka piyansa, balik gihapon ron siya sa bilanggoan karong buntaga. Nabalaw pa’g pangita’g politiko iyang mama nga malooy ni Ian. (Kataposan)