4 patay, 53 angol sa Disyembre

CEBU, Philippines - Moabot sa 57 ka tawo ang nabuthan sa pabuto lakip na niini ang upat nga namatay sulod sa bulan sa Disyembre partikular sa pagsaulog sa Pasko ug ingon man sa pagsugat sa Bag-ong Tuig sumala pa sa Department of Health regional office.

Ang upat nga nakalas mao ang usa ka mabdos ug duha ka bata sa dihang kalit nga miulbo ang mga gipamaligyang pabuto diha sa firecracker zone sa barangay Centro sa dakbayan sa Mandaue niadtong bisperas sa Pasko ug ang namatay nga 6-anyos sa Talisay gumikan sa aksidente sa lantaka.

Samtang ang 53 niini pulos nabuthan ug nangaangol sa nagkalain-laing petsa ug matang sa pabuto apan sagad nahitabo atol sa pagsugat sa Pasko ug sa Bag-ong Tuig sa tibuok rehiyon.

Duna say lima ka insidente sa stray bullets nga natala sa rehiyon bisan paman sa gihingusgang kampanya sa DOH ug sa Philippine National Police sa pagdili sa pagpabuto og armas.

Niadtong Disyembre 21 hangtud Disyembre 31 sa adlawan pa, ang DOH-7 nakatala na og 30 ka tawong nabuthan ug napun-an kini og 15 ka tawo atol na sa alas-12 sa tungang gabii pagsugat sa Enero 1, 2010.

Sumala pa sa DOH-7 dako kaayo og natabang ang pagbunok sa uwan dinhi sa Sugbu ug ubang parte sa rehiyon pagsugat sa Bag-ong Tuig tungod kay dako ang ilang pagtuong daghang pabutong mipalyar kay nabasa ug ingon man ang mga tawo ug mga bata wala kaayo manggawas sa ilang balay tungod niini.

Base sa natala sa DOH gikan sa unom ka tambalanan sa syudad sa Sugbo, adunay 45 ka tawo ang nabuthan, ang uban nangabungkag ang mga kamot ug duna say nangapungkol.

Ang labing daghan og nadangat nga pasyenteng nabuthan mao ang Vicente Sotto Memorial Medical Center nga adunay 12 ka tawo samtang misunod niini ang Cebu City Medical Center nga pito ka pasyente nga naglangkob og mga hamtong ug bata.

Diha sa dakbayan sa Talisay, lima ka tawo, upat kanila mga bata ang nabuthan pagsugat sa Bag-ong Tuig, usa kanila ang 9-anyos nga si Justin Candarona, nga naputlan gyud og tudlo sa tuong kamot human mabuthi og wala matinong matang sa pabuto.

Mga alas 12:10 sa kaadlawon Enero 1, 2010, nalungag ang tuway-tuway sa bukton sa 6-anyos nga si Ralph Dave Balido nga taga Carmen Village, barangay Poblacion dihang nabuthan og pabuto diha sa gawas sa ilang balay.

Laing naangol mao si Cyrus Ocampo, 26, taga barangay Cansojong kinsa giingong nabuthan usab kini og pabuto ug gidala sa VSMMC, samtang nagisi ang agtang sa 6-anyos nga si Christian Baraga, taga Upper Lawaan I, Talisay human moulbo ang flare nga iyang giduslitan, ang flare molupad unta sa taas ug didto mosiga apan kalit kining miulbo diha palang sa tungod.

Kataposang nalandig sa TCDH mao si Mario Resuelo, 11, taga Lawaan III kinsa nagisi ang tuong kamot human mabuthi sa kwitis.

Samtang sa dakbayan sa Lapulapu, lima ka tawo ang nabuthan sukad sa Disyembre 31 hangtud Enero 1, 2010 ug nangalandig sa Lapulapu City District Hospital, duha sa Mactan Doctors Hospital nga naglangkob sa anak sa usa ka Koreano nga si Roh Won Hee dihang gilabayan og pabuto sa usa ka hubog.

Namatikdan hinuon nga sa Lapulapu mas daghan ang mga hamtong nga nabuthan sanglit upat ra ang bata ug ang uban pulos na hamtong, lakip sa gipanghinganlang nga pabutong nakaangol kanila mao ang ‘salute’, kwitis, shotgun ug uban pa nga miresulta sa pagkabungkag sa ilang mga kuyamoy.

Si DOH-7 director Susanna Madarieta sa pakighinabi sa Banat News mibutyag nga dili kaayo layo ang gidaghanon sa mga biktima sa pabuto karon kun itandi sa milabay’ng tuig apan gumikan sa ilang kampanya nimenus kini karon.

Matud pa niya nga ang pagbunok sa uwan maoy nakatabang sa pagmenus sa gidaghanon sa mga nabiktima. Apan gikaguol ni Madarieta nga bisan paman sa kampanya duna gihapoy nangaigo sa saag nga bala ug misaad kining ilaha pa gyung hingusgan kini sa sunod katuigan. - Uban sa report ni Raymond Abarcas (BANAT NEWS)