Ang padayong pagkatanggong sa Freedom of Information bill sa House of Representatives usa sa mga ebidensiya nga ang mga kongresista di independente kon dili mag-agad lang sa sugo sa Malakanyang. Giaprobahan na sa House Committee ang ilang bersiyon sa FOI bill niadtong Nobyembre 2014 apan wa pa matuki sa plenary kay wa i-certify nga urgent ni Presidente Noynoy Aquino.
Apan ang padayong pagkatanggong sa gisugyot nga Bangsamoro Basic Law, bisan sa pag-apura ni Aquino, nagmatuod nga, bisan sa makauuwaw nilang pagduko sa Malakanyang, lihukon lang sa mga kongresista ang mga balaudnon nga mohaom sa ilang interes. Ug ang BBL di popular sa mga distrito gawas sa Muslim Mindanao.
***
Labing dakong demalas sa mga nagduso sa FOI bill mao nga nagkatakdo ang pagsupak nilang Aquino ug sa mayoriya sa mga kongresista. Bisan managlahi ang mga hinungdan sa ilang pagsupak:
• Ang mga kongresista nga niyaka sa balaudnon sukad pa sa pamunoan ni kanhi Presidente Gloria Macapagal-Arroyo ug kanhi House Speaker Prospero Nograles mao ang kabalaka nga makuha sa mga magbubuhis ang mga dokumento sa gikuwestiyon nilang mga transaksiyon; samtang
• Si Aquino bugnaw sa FOI tungod sa iyang kasinatian sa mga sakop sa media nga gituohang binayran ni Arroyo ug uban niyang mga kaatbang nga iyang gikabalak-ang molubag sa mga dokumento aron pagtay-og sa iyang pamunoan ug paglibog sa katawhan.
***
Ang Senado, kay lisod mang gawongan ni Aquino, gawas nga mayoriya sa mga senador di sama kadaghan og nangalisbong mga transaksiyon, hagbay rang nakapasar sa ilang bersiyon sa FOI, niadto pang Marso 2014, dul-an duha ka tuig nang nilabay. Apan di kairog ang bersiyon sa mga senador kon padayong lawalawaan sa komitiba ang bersiyon sa House.
Maayo na lang nga usa sa nag-umol sa FOI sa House nga si Kongresista Leni Robredo wa pa kawad-i og paglaom nga makumbinser niya si Aquino pagduso sa balaudnon. Maglisod sab si Aquino pag-isnab ni Robredo kay, gawas nga ligdong, maoy opisyal nga piliunon pagka bise presidente sa administrasyon.
***
Inig balik nila og trabaho karong Enero 18, siyam ka adlaw na lay nahibilin sa mga sesyon sa Kongreso sa di pa mamakasyon alang sa kampanya sa piniliay sa Mayo. Timaan sa kamasaligon nga di siya balibaran ni Aquino, si Robredo nipasabot nga mas maayo ang bersiyon sa House kay sa mas unang napasar nga bersiyon sa Senado:
• Ang FOI sa Senado naglatid nga kinahanglan pang mangayo ang mga magbubuhis sa mga dokumento gikan sa nagkalainlaing buhatan sa gobyerno; samtang
• Ang natanggong nga FOI sa House nagmando sa mga buhatan sa gobyerno pagpagawas nang daan sa mga dokumento sa nagkalainlain nilang transaksiyon bisan wa pay magbubuhis nga mangayo.