El Niño sa Norte grumabe

BAYOMBONG, Nueva Viz­caya, Philippines — Bukod sa po­si­bleng pansamantalang brown­out, pagkalanta ng mga pananim at pagka­matay ng mga isda dahil sa kawalan ng sapat na tubig ay namamatay na rin ang mga alagang hayop dahil sa matinding epekto ng El Niño.

Sa Cagayan na nasa state of calamity ay uma­abot na sa P400 million ha­laga ng palay ang hindi na mapakinabangan habang umaabot naman sa P800 million na mais ang napin­sala dahil sa El Niño.

Unang nagdeklara na­man ang Isabela ng state of calami­ty matapos mapinsala ang mga pananim na palay at ma­is dahil sa kawalan ng ulan at ka­kulangan ng tubig sa iri­gasyon matapos bu­maba ang tubig sa Magat dam sa Ra­mon, Isabela. Bukod sa mga pananim ay nagkaka­roon na rin ng fish kill sa mga fish net sa Magat dam kung saan nang­gagaling ang mga supply ng tilapia sa Region-02.

Ayon kay Mang Dante, residente ng nasabing lu­gar, ang bawat kilo ng tilapia na dati ay binebenta sa halagang P60 hanggang P65 bawat kilo ay pinapak­yaw na ngayon sa halagang P40 hanggang P45 per kilo. Dahil sa kakulangan ng oxygen ng mga isda sa dam dahil sa init ng panahon ay napipilitan na umano ang mga mangingisda na ibenta ang mga ito sa mas murang halaga kaysa mamatay dahil sa kawalan ng tubig sa dam.

Sa lalawigan naman ng Ifugao ay ideneklara na rin ang state of calamity mata­pos mamatay ang kanilang mga alagang hayop tulad ng mga kalabaw, baka at kambing na umaasa sa pagkaing damo na natutuyo dahil sa init ng pa­nahon. Ang Banaue rice terraces na dati ay sagana sa tubig at itinuturing na isang panguna­hing tanawin ng ating bansa ay hindi rin nakaligtas sa tag-tuyo’t dahil sa El Niño. Ang iba pang mga bayan ng Ifugao na apektado ng El Niño ay ang Alfonso Lagawe, Agui­ naldo, Alfonso Lista at Lamut. Sa Nueva Vizcaya naman ay magkakasunod ang mala­laking sunog sa mga kabun­dukan at kagubatan sa mga bayan ng Diadi, Baga­bag, Bayombong at Kayapa na nagdulot rin ng pagkama­tay ng mga pananim na prutas at mga punong kahoy. Victor Martin