Paniid

Gidakop sa mga sakop sa National Bureau of Investigation ang Chinese nationals ug duha ka mga Pilipino tungod sa pagpaniid (espionage) sa mga base militar sa Pilipinas, mga dapit nga kabahin sa EDCA o Enhanced Defense Cooperation Agreement sa America, mga importante nga inprastraktura sa nasud apil na ang mga malls ug oil depot o pundohanan sa lana.

Gawas sa mga nakuhang kahimanan sa pagpaniid gikan sa mga dinakpan, adunay lima ka underwater nga drone nga giingon nga China lamang ang naghimo niini nga nakitan sa Luzon, Visayas ug Mindanao.

Si Mayor Alice Guo sa Bamban, Tarlac gipasanginlan usab nga ispiya sa China dinhi sa Pilipinas. Ang National Grid Corporation of the Philippines (NGCP) nga nagsupply og kuryente sa Pilipinas gipanag-iya sa kompanya sa China.

Gani kun adunay madaut sa ilang kahimanan wala na kinahanglana nga magpadala sila og teknisiyan dinhi sa Pilipinas kay puwede ra nila kining maayo didto sa China. Puwede ra nilang pawngon ug pasigaon ang atong kuryente dinhi sa nasud didto sa China.

Daghan nang mga taga China nga nakasulod dinhi sa nasud gamit ang mga peke nga birth certificate nga may dala na nga driver license ug lisensiya sa armas. Salamat sa mga kurakot nga kawani sa Philippine Statistics Authority.

Ang mga pisikal nga kahimanan sa pagpaniid makakuha lamang og limitado nga impormasyon. Apan ang cyber nga pagpaniid dako ug lapad nga hapit tanan nga kasayoran iyang makuha. Ang mga ahensiya sa gobyerno nasudlan na sa mga hackers nga posibling nakakuha na sa mga importanting datus.

Gitugotan nato ang TikTok dinhi sa Pilipinas, gani hapit tanan nato nag-TikTok. Ang tiktok gidili na sa Amerika ug uban nga nasud tungod sa,nasudnon nga seguridad. Paglingkod ni Donald Trump nga Presidente sa Amerika iyang gipabalik ang operasyon sa TikTok apan kinahanglan nga sulod sa 90 ka adlaw ibaligya na niini ngadto sa Amerika ang kontrol sa TikTok

Unsa na ba ka lig-on ang cybersecurity karon sa nasud? Dili na ba ta mabalaka niini o makapasamot ba hinuon sa atong kabalaka?