EDITORYAL - Binuang

Kung duna may buhatong mga kasabotan o mga sugyot nga ang tumong mao ang pagpakalma sa sitwasyon o pagpabugnaw sa tension diha sa West Philippine Sea, kinahanglang nagtamod kini sa balaod ug dunay pagtugot sa Pilipinas.

Ang tanang mga kasabotan kinahanglang pinasubay sa interes sa nasud ug dili sa mga langyaw.

Ang China ning bag-o lang, nipadala og mga sugyot, gani gilista gyud nila kini, ngadto sa liderato sa Pilipinas aron hupayon ang tension sa WPS.

Tuod man, gidawat ug gibasa kini sa Pilipinas apan nakita nga ang tanang nakasuwat pulos tanan pabor sa China ug wala nay para sa Pilipinas isip maoy dunay katungod sa WPS.

Samtang ang uban sa mga sugyot mahimo rang tun-an ug may posibilidad pa gani nga pwedeng buhaton, apan ang kadaghanan imposibleng mahitabo ug dili gyud pwedeng pugson nga ipatulon sa mga Pilipino.

Sa ilang gipadalang sugyot, ang tanang nakasuwat pabor para lamang nila, usa niana ang pag-ingon nga kinahanglang tahuron sa Pilipinas ang soberiniya ug katungod sa China sa tibuok South China Sea ubos sa ilang gitawag nga 10-dash line diin nasakop ang tensyonado karong West Philippine Sea.

Tabla ra og binuang o hinanggaw ang gihimo sa China sa maong papel. Mura og dalang pang- insulto sa mga Pilipino. Tataw kaayo nga walay timailhan nga ilang tahuron ang katungod sa Pilipinas sa teritoryo niini bisan pa sa gilatid sa United Nations Conventions on the Law of the Sea (UNCLOS).

Niadtong 2016, ang Arbitral Tribunal mipabor sa Pilipinas pinaagi sa pag-ingon nga walay basihan ang 9-dashline (karon 10-dashline na) sa China sa WPS ug kinahanglang tahuron niini ang 200 nautical miles exclusive economic zone sa Pilipinas ubos sa UNCLOS.

Dili maingon niini ka agresibo ang China kun wala pa sila nakagamot og maayo diha sa WPS sa panahon sa administrasyong Duterte nga nakigsuod kanila.

Ang pakigsuod ni Duterte sa China epektibong migapos sa mga kamot ug misampong sa baba sa AFP ug sa Philippine Coastguard aron motingog ug epektibong mabuhat ilang trabaho nga puno sa pagsalig sa liderato.