Giusikan nga grasya

Makapabalaka ang nigawas nga pagtuon sa National Rice Institute ning bag-o.  Matag Pinoy niusik og tulo ka kutsarang kan-on matag adlaw nga kung sumadahon moabot og tulo ka kilong bugas matag tuig matag Pinoy.  Kung kwentahon ang nausik nga bugas matag tuig, mokabat ni sa 8 ka bilyon ka pesos.  Ang maong kantidad, dako na og matabang sa pagpatukod og dugang classroom, pagpaayo sa mga dan o di’ ba kaha pagpalit og sinakong bugas aron maoy ipakaon sa mga kabus nga sa matag adlaw naningkamot aron adunay sarang ikagasto ug ipakaon sa  ilang mga anak. Ang usa sa labing mahinungdanon pagkaon sa mga Pinoy, karon nabutang sa dakong alaot tungod kay usa ni sa mga giusikang grasya.

Di’ ko magpakaaron-ingon pa.  Usa ko sa mga tawo nga nag-usik-usik sa bugas.  Samtang nagsuwat ko ining maong column, adunay bahaw sa balay nga di’ na mahimong kapahimuslan kay sigurado nang pan-os sa akong pag-uli sa balay unya.  Laing nausik nga grasya na pud nga di’ tiyan ang padulngan apan basurahan.  Kining maong matang sa kamatuoran, posibleng mao ‘sab ang nasinati sa ubang tawo.  Magluto ‘ta og daghang kan-on apan sa kauwahian, malabay lang tungod kay di’makaon ang tanan.  Sagad sa ato moingon pa nga mas maayo nang manobra ang kan-on kaysa magkuwang.  Apan wa’ nato gihuna-huna nga ang kan-on ang atong giusikan karon, mahimo na diay untang kapahimuslan sa daghang mga tawo nga wa’y gikaon karong adlawa.

Maisip nga dakong insulto alang sa mga kabus nga kaigsuonan ang pagpataka lang og labay sa mga sobrang kan-on tungod kay kung tan-awon ang ilang kinabuhi, dakong bili na nila ang usa ka mumho nga ilang makuha sa mga sobrang pagkaon.  Mas pang bililhon ang kan-on karon nga mas mahal ang presyo sa bugas itandi sa mga niaging buwan.  Ang NFA rice nagduwa sa P27 ang matag kilo nga maoy gilinyahan karon sa mga konsumidor tungod kay mao ni ang labing barato.  Ang commercial rice nagduwa sa P30 ngadto P37 ang kilo depende sa klase sa bugas.  Alang  sa usa ka pamilya nga adunay lima ka sakop, kuwang ra ang usa ka kilong bugas sa matag kan-anan.  Apan ang ubang nga adunay abundang bugas, nahimo pa natong usikan ang grasya.

Lisud ang panahon karon.  Ug mas nabati ni sa mga tawo nga daan nang naglisud.   Sa nigawas nga pagtuon sa Pulse Asia nga ilang gihimo niadtong miaging buwan, katunga sa mga Pinoy ang nagtuong mas lisud ang ekonomiya karon itandi sa mga miaging tuig.  Ang maong pagtuon gihimo usa ka buwan human ang kusog nga bagyong Yolanda nga nipukan sa kinabuhi sa libuan ka mga tawo ug nibanlas sa panginabuhian sa minilyon ka mga Pilipino.  Gihimo ang maong pagtuo duha ka buwan human sa kusog nga linog nga nitay-og sa atong dapit nga maoy nakapatay-og ‘sab sa atong tagsa-tagsa nga kinabuhi.

Angayan nga tan-awon nga bisan pa kung nakalikay ‘ta sa sunod-sunod nga katalagman, wa’ ‘ta makalikay sa pagtabang og sapwang sa mga tawo nga grabeng naapektuhan sa mga kalamidad.  Adunay uban nato kansang pamilya ug mga higala biktima sa mga makalilisang nga katalagman.  Ang uban, wa’ may kaila ug igdugo sa mga tawo nga nag-antos sa mga epekto sa katalagman apan tungod sa kaluoy ug pagpakabana, nikuot sa iyang bulsa ug nigamit sa iyang mga kahimanan aron nga makahatag og tabang sa mas nanginahanglan.  Nahimong grasya sa uban ang ubang tawo bisan kun ang maong pagtabang nagpasabot og kalisud ‘sab sa iyang pagpuyo.  Kini ang mga posibleng hinungdan nganong katunga sa mga Pinoy negatibo ang pagtan-aw sa atong ekonomiya bisan pa sa mga nanggawas nga survey nga mas lig-on ang ekonomiya sa nasud karon ug bisan pa sa mga pagdayeg sa mga ekonomista ug mga credit institution sa atong ekonomiya.

Grasya nga matawag ang maayong dagan sa ekonomiya uban ang tinguha sa paggukod sa mga badlungon sa gobyerno.  Apan   kining tanan, mahimo lang mabaliwa’ kung di’ hatagan og importansya ang mga grasya nga moabot sa atong tagsa-tagsa nga mga kamot.  Mahimo lang mapalid sa panahon ang mga oportunidad nga gitunol sa panahon kung magpabilin ‘tang insensitibo sa kalisud nga nasinati sa kinabag-an.

Email: [email protected]. or [email protected].