Bisag asa maadto si Presidente Noynoy Aquino kanunay niyang giwara-wara ug gibandilyo ang bag-o lang naumol nga kasabotan tali sa iyang kagamhanan ug mga rebelding sakop sa Moro Islamic Liberation Front o MILF nga gitawag og Bangsamoro Framework nga ang sulod pulos pa lamang mga prinsipyo.
Human namantala, gihangop sa mga apektado niini ang Bangsamoro Framework. Halos silang tanan positibo ang reaction sa bag-o lang nakab-ot nga kasabotan. Ang pangutana, ang Bangsamoro framework mao na gyod kaha kini ang sulbad sa idlas ug dangog nga kalinaw sa Mindanao? Ako nagduda.
Bisan tuod og damgo usab nako ang kalinaw sa Mindanao tungod sa daghan nakong kaliwatan nga mga sibilyan ug sundawo nga atoa na manimuyo ug madistino didto, dili nako kalikayan ang pagduda nga magpabilin pa gihapong idlas ug dalngog ang gidamgong kalinaw sa nahisgotang isla.
Hangtod nga dili magkahiusa ang mga pangulo sa Bangsamoro dili gayod makab-ot ang kalinaw sa Mindanao. Hangtod nga dili ipadaplin sa mga pangulo sa Bangsamoro ang ilang mga tagsa-tagsa ka mga interest dili gayod makab-ot ang kalinaw sa Mindanao. Bisan pila pa ka mga Bangsamoro framework ang masabotan tali sa gobyerno ug Bangsamoro magpabilin gihapong idlas ug dalngog ang gidamgong kalinaw sa Mindanao kun mao gihapoy ipatigbabaw sa ilang mga pangulo ang ilang hakog nga interest ug padayong ipadaplin ang interest sa kinatibok-ang Bangsamoro.
Kaniadto ang gobyerno sa Pilipinas nga gipangulohan ni Fidel V. Ramos nakigsabot kang Nur Misuari ang giilang pangulo sa Bangsamoro ug Moro National Liberation Front (MNLF) aron mahatagan na og kalinaw ang Mindanao. Tungod sa paggakos ni Nur Misuari sa gobyerno ni Ramos nahimugso ang Autonomous Region of Muslim Mindanao (ARMM) ug gihimong unang gobernador si Nur Misuari. Apan wala mouyon ni Nur Misuari ang iyang mga kauban nga sila si Hashim Salamat, Al Hadj Murad, Jaafar Ghadzali ug mga kaubanan busa mibuwag sila sa Moro National Liberation Front ug gitukod ang Moro Islamic Liberation Front (MILF) nga mao na usab karon ang gikasabot sa gobyerno ni Pangulong Noynoy Aquino.
Kay gibati nga nabiyaan sa iyang mga kauban sa Moro Islamic Liberation Front, nag-umol usab og iyang grupo si Ombra Kato ug mibuwag sa MILF ug mihimo og mga pagpangataki sa mga sibilyan. Gawas niini, tungod sa bag-o lang naumol nga kasabotan tali sa gobyerno ug Moro Islamic Liberation Front ang ilang karibal nga Moro National Liberation Front nagparamdam na usab ngadto sa kagamhanan ni Pangulong Aquino.
Unsa naman kaha usab ang atong mapaabot sa pagtingog karon sa Moro National Liberation Front? How about sa grupo ni Ombra Kato? Ang grupo ni Ombra Kato ug MNLF mao ang rason kun nganong dili gihapon makab-ot ang kalinaw sa Mindanao. Hinaut pa unta nga nasayop lang ko sa akong pangagpas.