Kagaw sa diktadura

Ambot gituyo ba, o naatol lang, si Juan Ponce Enrile ang sentro sa nasudnong atensiyon sa atong pagtimaan sa ika-40 nga anibersaryo sa martial law nga gideklarar ni Ferdinand Marcos. Si Enrile, nga nailhan sa mga batan-on karon nga maoy ikatulong labing gamhanan nga opisyal sa gobyerno, maoy berdugo sa diktadurang Marcos upat ka dekada nang nilabay.

 Ang labing uwahing kontrobersiya ni Enrile nanukad sa pasangil nga iyang giapura ang pagbuak sa lalawigan sa Camarines Sur. Wa ra sa kumingking sa kontrobersiya nga iyang namugna sa wa pa ug human sa pagpakanaog sa balaod militar.

* * *

 Di mabasol si bisan kinsang aktibista sa martial law nga, kun makakita ni Enrile, di ang makasaysayanong impeachment trial ni kanhi chief justice Renato Corona ang mahinumdoman. Kun dili ang Arrest Search and Seizure Order (ASSO), ang gikalisangang piraso sa papel nga makapapriso sa gidudahang mga kaatbang sa diktadura.

 Ang ASSO nga pirmado ni Enrile mas gamhanan kay sa arrest warrant karon. Si bisan kinsang matungnan maposasan nga di pahibaw-on unsay kaso, kun duna man, ug di makapiyansa alang sa temporaryong kagawasan. Gawas nga photocopies ray gipakatap, blangko ang ngan sa mga dakpunon. Mahimong suwatan og bisan unsang ngan sa bisan unsang hinungdan.

* * *

 Usa sa gitumbok nga sukaranan sa pagdeklarar sa martial law niadtong Septiyembre 21, 1972 mao ang pagbanhig ug pagsuway pagpatay ni Enrile sa iyang teritoryo sa Cagayan. Apan dihang nibiya ni Marcos niadtong 1986, nikumpisal si Enrile nga peke ang pagpamanhig.

 Ang pagkapukan ni Marcos wa kahatag og kinutoban sa kahakog ni Enrile sa gahom. Gilambigit siya sa pipila ka coup attempts batok sa pamunoan ni anhing presidente Cory Aquino, inahan ni Presidente Noynoy Aquino. Nidagan ug naparot pagka presidente niadtong 1998 ug napakyas pagdupa sa kawatan nga pamunoan ni kanhi presidente Joseph Estrada niadtong 2001.

* * *

 Ang malampuson nga pagduma sa impeachment trial ni Corona sayo karong tuiga maoy giisip nga labing tam-is nga panimawos ni Enrile: Iyang gipasundayag ang lunsay nga paggamit sa gahom sa Senado paghusay sa panagsungi sa laing duha ka sanga sa gobyerno, bisan sa linigwatay sa higanteng politikang mga puwersa sa nasud. Gipasaligan ni Enrile ang katawhan nga gipatigbabaw niyang interes sa kinabag-an.

 Apan ang iyang pagpamugos sa pag-una pagbuak sa Camarines Sur, nga kusganong giduso sa kampo ni kanhi presidente Gloria Arroyo, kay sa mas mahinungdanong mga balaudnon sa Reproductive Health (RH) ug Freedom of Information (FOI), sa way paghisgot sa pagkorona sa iyang anak nga mopuli sa katungdanang di na niya kadaganan, nagmatuod nga wa pa makalingkawas si Enrile sa kagaw sa iyang gialagarang diktadura sa pagpalabi sa iyang personal nga kabulahanan.

* * *

Email:[email protected]